بررسی حکم تکلیفی و وضعی شبیه‌سازی از منظر فقه اسلامی

توضیح

شبیه سازی که فرایند تولید مثل غیر جنسی موجودات زنده است و با کمک تخمک بدون هسته و هسته ی سلول جسمی بالغ و با دو هدف درمانی و تولیدی انجام می شود، از مسائل مستحدثه در جهان امروزی محسوب می گردد که در حال گسترش است، گر چه در دهه اخیر در یک سطح جدی و جهانی به آن توجه شده است ولی با همه این اوصاف بحث گسترده ای را می طلبد تا تمام ابعاد موضوع تبیین و تحلیل گردد، در این تحقیق از منظر فقه اسلامی، به بررسی وتبیین حکم تکلیفی و وضعی آن، پرداخته شده است تا بتواند در نهایت در بلاد اسلامی به پیشرفت و بهبود سلامت جسمی که منطبق بر حکم الله است منجر شود و با روش توصیفی- تحلیلی نتایج به دست آمده عبارت است از این که اقوال پیرامون شبیه سازی درمانی از منظر فقه شیعه و اهل سنت به جواز و عدم جواز محدود می گردد. از منظر فقه شیعه پیرامون حکم فقهی شبیه سازی انسانی چهار دیدگاه؛ حرمت اولیه، حرمت ثانویه، جواز مطلق و جواز محدود به چشم می خورد. که قوی ترین این دیدگاه قول به جواز مطلق است. اما از منظر فقه اهل سنت حرام است و قول به حرمت در سه دیدگاه؛ حرمت اولیه ، حرمت ثانویه و تفصیل بین این دو، خلاصه می شود. اما احکام وضعی از منظر فقه شیعه در خصوص نسب، بسیاری از فقهاء بر این عقیده اند که اگر شبیه‌سازی در محدوه زوجیت باشد فرد شبیه سازی شده دارای پدر و مادر است و دیگر خویشاوندان هم به تبع آن ثابت می‌شوند و مسأله ارث، نفقه و حضانت نیز بنابر اطلاق احکام نسب حل خواهد شد. ولی فقهای اهل سنت شبیه سازی را باعث خلط نسب وارث می دانند که در این صورت احکام وضعی در هاله ای از ابهام قرار می گیرد.
واژه‌های کلیدی: شبیه سازی، فقه، حکم تکلیفی، حکم وضعی، تولید مثل غیر جنسی