خرید و فروش دین و کاربرد آن در معاملات بانکی

توضیح

انسانها برای رفع نیازهای ضروری خویش ناچاراً می بایست مبالغی بپردازند در بسیاری اوقات پرداخت، به طور نقد برایشان میسر نمی باشد از طرفی تولیدکنندگان و فروشندگان کالا نیز راهی جز فروش و عرضه کالاهای تولیدی خویش را ندارند و در بسیاری از مواقع با مشتریان خود مسامحه نموده و دریافت ثمن و عوض خویش را برای مدت زمانی به تأجیل می اندازند و یا با دریافت آن در طی چندین قسط موافقت می نمایند. معاملات پولی صرف بر یکی از پایه های: ربا، قرض، بیع دین (تنزیل) و بیع دین به دین استوار است و با توجه به حرمت روش اول و چهارم، تنها دو روش تنزیل و قرض، در نظام اسلامی قابل استفاده است. نقد کردن چک ها واسناد تجاری مدت دار به قیمتی کمتر، ازجمله فعالیت های رایج در بازار و یکی از راه های تامین اعتبار و تخصیص منابع بانکی درکوتاه مدت است. این کار، درنظام بانکی مدرن «تنزیل» نامیده و در بانکداری اسلامی ازآن با عنوان «خرید دین» یاد می شود؛ هرچند میان این دو تفاوت های اندکی هست؛ مانند این که «خرید دین» هم در پول وهم درکالا استفاده می شود، درحالی که «تنزیل» ابزاری درخدمت عملیات بانکی است که درمبادلات پولی کاربرد دارد. درعین حال، این دو تا حد زیادی شبیه یکدیگرند وکارکردهای مشترکی دارند. قانونگذار حمایت مطلوب و شایسته ای از تأسیس حقوقی تنزیل به عمل نیاورده است و مستند موضوعه آن، صرفأ در آئین نامه موقت تنزیل اسناد و اوراق تجاری (خرید دین) و مقررات اجرایی آن مصوب 26/8/61 شورای پول و اعتبار است.
واژه‌های کلیدی: خرید و فروش دین، کاربرد آن در معاملات بانکی، بانکداری اسلامی، تنزیل، ربا، عقد بیع، فروش، معامله، بدهی، تجارت، خرید،