عنوان
مشروبات الکلی در فقه شیعه (فایل منبع موجود نیست)
نویسنده
استادراهنما
عباس جلالی نیا
استادمشاور
مائده رضائی
محل نشر
خراسان
تاریخ نشر
۱۳۹۱
مقطع تحصیلی
سطح 3
زبان
فارسی
توضیح
موضوع این پژوهش، مشروبات الکلی در فقه شیعه است. خمر مهمترین این مشروبات بوده که نجس و نوشیدن آن حرام است. شناخت احکام مربوط به سایر مشروبات الکلی نیاز به شناخت حکم خمر دارد، از این رو عموم مردم مسلمان و همه کسانی که به نحوی با این مواد سر و کار دارند، نیازمند شناخت احکام شرعی مربوط به خمر می باشند، لذا هدف من ارائه اثری است که در آن به بیان ادله فقهی حکم حرمت و نجاست مسکرات پرداخته شود. الکل، هیدرات کربنی است متشکل از عامل OH وکربن که با روش های طبیعی و صنعتی تولید می شود و مهمترین و پرکاربرد ترین آن ها متانول ( الکل متیلیک) و اتانول ( الکل اتیلیک) است. متانول همان الکل صنعتی است که خاصیت مست کنندگی ندارد بلکه ماده ای مسموم کننده است. اما اتانول یا الکل اتیلیک خاصیت مست کنندگی دارد که در قرآن و حدیث از آن به خمر تعبیر شده است. الکل اتیلیک فواید وکاربردهایی دارد، ولی نوشیدن آن به علت مست کنندگی، پیامدهای سوء فردی و اجتماعی بسیاری دارد و به همین علت در قرآن کریم از پلیدی ها شمرده و تحریم شده است. هم چنین فقیهان شیعه بر حرمت شرب آن به دلیل نص قرآن اجماع دارند اما در رابطه با نجاست آن اختلاف نظر دارندکه فتوای غالب و مشهور آن ها نجاست است. اما در رابطه با الکل صنعتی ( متانول) فتوا به طهارت داده اند. موضوع دیگر قابل طرح، حرمت معامله و خرید و فروش چیز های حرام است که تحلیل فقها این است که اگر منفعت حلال داشته باشد و معامله بر همان صورت گیرد، جایز است و اگر برای مست شدن معامله شود باطل خواهد بود. بنابراین خرید و فروش الکل برای مصارف طبی جایز است. همچنین شرب الکل به علت نجاست و مست کنندگی به موجب سنت، کیفر قضائی 80 ضربه را بر دارندگان شرایط، در پی دارد. مطالب فوق طی چهار بخش با عناوین مفهوم شناسی الکل، فواید و مضرات الکل، حرمت و نجاست خمر و سایر مشروبات الکلی و فتاوی فقیهان پیرامون حکم انواع الکل وکاربردهای آن تنظیم شده که در مجموع یازده فصل را تشکیل می دهند. این پژوهش در دامنه قرآن و فقه شیعه و به روش کتابخانه ای و تحلیلی انجام شده است که با استفاده از کتاب های فقه استدلالی مانند جواهر الکلام، شرح عروه الوثقی و... وکتاب های فقه فتوایی مانند تحریرالوسیله، توضیح المسائل مراجع تقلید و کتب روایی مانند وسائل الشیعه، بحارالانوار و.... موجود در این زمینه و هم چنین کتاب های علمی مانند شیمی آلی و.... به بررسی و تحقیق در این زمینه پرداخته است. فرضیه تحقیق بدین گونه اثبات شد: «از میان انواع الکل، فقط الکل مست کننده نجس است و معامله الکل مست کننده تنها به منظور نوشیدن حرام است.» از این پژوهش می توان نتیجه گرفت اگر عنوان خمر یا مسکر شامل الکل نیز بشود و الکل به تنهایی و به خودی خود مست کننده باشد نجس است و نوشیدن آن حرام است ولی اگر به تنهایی مست کننده نباشد و باعث مسمومیت بشود دیگر عنوان خمر بر آن صادق نبوده؛ نمی توان آن را نجس دانست هر چند که خمر و دیگر مشروبات الکلی را نجس بدانیم. در پایان پیشنهاد می شود که نظر به پیامد های زیان بار مشروبات الکلی، اهمیت موضوع از بعد اجتماعی، بهداشتی و حقوق قضایی مورد پژوهش های متعدد قرار گیرد. کلید واژگان: خمر، الکل، اتانول، مضرات الکل، فقه شیعه، حرمت الکل، نجاست الکل و کیفر شرب الکل.
واژههای کلیدی: خمر، الکل، اتانول، مضرات الکل، فقه شیعه، حرمت الکل، نجاست الکل و کیفر شرب الکل.