بررسی تاثیر اضطرار بر مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در فقه و حقوق کیفری ایران

توضیح

شخص در لغت به معنای ذات مخصوص یا فرد مشخص معین و انسان است و در اصطلاح حقوقی به کسی گفته می‌شود که موضوع حق قرار می‌گیرد. بنابراین شخص شامل شخص حقیقی یا شخص طبیعی که آن را انسان می‌نامند و نیز شخص حقوقی است. شخص حقوقی در اصطلاح عبارت از گروهی از افراد انسان یا منفعتی از منافع عمومی است که قوانین موضوعه آن را در حکم شخص طبیعی و موضوع حقوق و تکالیف قرار داده باشند . به استناد قانون شخص حقوقی می‌تواند دارای تمامی حقوق و تکالیفی شود که قانون برای افراد قائل است، ‌مگر حقوق و وظایفی که بالطبیعه، فقط انسان ممکن است دارای آن باشد؛ مانند حقوق و وظایف ابوت، بنوت، و امثال آن. در مسئولیت کیفری اصل بر مسئولیت شخص حقیقی است و شخص حقوقی در صورتی دارای مسئولیت کیفری است که نماینده قانونی شخص حقوقی به نام یا در راستای منافع آن مرتکب جرمی شود. مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی مانع مسئولیت اشخاص حقیقی مرتکب جرم نیست. در واقع دغدغه اصلی این پژوهش پاسخ به این سوال است که براساس موازین فقهی و حقوق کیفری ایران، تأثیر اضطرار بر مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی چیست؟این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با منابع موجود کتابخانه ای و منابع اینترنتی انجام شده است . یافته های پژوهش تاکید گر این فرضیه است که بر اساس موازین فقهی و حقوق کیفری ایران اضطرار اشخاص حقوقی همانند اشخاص حقیقی مانع مسئولیت کیفری است.مبنای عدم مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در وضعیت اضطراری نسبت به اشخاص حقیقی تفاوتی نداشته و همان آیات و روایات مربوط به اضطرار است.عدم مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در شرایط اضطراری تأثیری بر مسئولیت مدنی آن اشخاص ندارد.
واژه‌های کلیدی: اشخاص حقوقی، اضطرار، مسئولیت کیفری، مسئولیت مدنی