بررسی حقوقی تأمین منابع مالی از طریق صکوک و اوراق استصناع در دوران پسا تحریم

توضیح

ابزارهای تأمین مالی اسلامی (صکوک)، اوراق بهادار با ارزش مالی یکسان می‌باشند؛ این اوراق قابل معامله در بازارهای مالی بوده که بر پایه‌ی یکی از عقود اسلامی طراحی گردیده‌ اند و دارندگان اوراق مذکور به‌صورت مشاع، مالک دارایی‌هایی هستند که به تبع انعقاد این عقود حاصل می‌شوند. اوراق استصناع ازجمله اقسام صکوک بوده که با هدف تأمین منابع مالی لازم برای ساخت و ساز پروژه‌های کلان منتشر می‌گردند؛ این اوراق مبتنی بر عقد استصناع می‌باشند. گرچه عقد استصناع در فقه شیعه براساس نظر مشهور عقد مستقلی نیست و در اعتبار آن به‌عنوان عقد مستقل تردید وجود دارد، ولی امروزه با تصویب قوانین موضوعه‌ی مرتبط با آن، به‌عنوان یک عقد معین جدید گام به عرصه‌ی حقوقی کشور نهاده است. با توجه به این‌که بند «ز» قسمت 19 مفاد عمومی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، نوید رفع تحریم‌های مربوط به اوراق بهادار تضمین‌شده توسط دولت را داده است، لذا قانون‌گذار به‌منظور جذب حداکثری سرمایه‌ در دوران پسابرجام، باید ریسک ناشی از خرید صکوک ریالی و ارزی را به حداقل برساند؛ ازجمله راه‌کارهای حقوقی کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، اعمال ماده 19 قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری‌های خارجی در رابطه با نحوه‌ی رسیدگی به اختلافات ناشی از خرید این اوراق و به کار بستن روش‌های جایگزین حل‌وفصل اختلافات می‌باشد.ازآنجا که ماهیت این پژوهش به‌صورت میان‌رشته‌ای می‌باشد، در کنار بررسی حقوقی اقسام صکوک و روند انتشار و همچنین بیان خصوصیات بارز آن‌ها که با روش کتابخانه‌ای گردآوری‌شده است، تحلیل اقتصادی مباحث مرتبط با موضوع نیز مغفول نمانده است.
واژه های کلیدی: سرمایه گذاری خارجی، تحریم اقتصادی، استصناع، برجام، صکوک