عنوان
انتساب طفل طبیعی به والدین در فقه امامیه و حقوق ایران
نویسنده
اصطلاحنامه
فراش | قاعده فراش (Farash formula (Islamic law)) | نسب (Parentage)
ناشر
فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، سال 1391، شماره 28، ص.: 157-190.
تاریخ نشر
1391
توضیح
به ظاهر در حقوق ایران فرزند طبیعی را نمی توان به والدین منتسب نمود. در فقه امامیه نظر مشهور عدم انتساب چنین طفلی است و این نظر در قانون مدنی و دکترین حقوقی نیز نمود یافته است. عمده دلایل مشهور بر این ادعا، حدیث فراش و اجماع منقول است. این دلایل خالی از اشکال نبوده و قابل نقدند. مخالفین مشهور با توجه به حقیقت عرفی نسب و ماهیّت آن که انتزاعی و با منشاء خارجی است و لزوم رعایت عدالت و اشکالاتی که بر نظر مشهور وارد می نمایند، عقیده ای مخالف دارند. این اعتقاد از قوتی نسبی در قیاس با مشهور برخوردار است که قابل اغماض نیست. هرچند حقوقدانان بسیاری حکم عدم الحاق در ماده ی 1167 قانون مدنی را با توجه به نظر مشهور به نفی نسب تعبیر نموده اند؛ اما توجّه به سایر مواد قانونی که به نحوی مبیّن این ماده قلمداد می گردند از قوت این دیدگاه می کاهد. به نظر می رسد قانونگذار ایران به طور کامل از مشهور فقها تبعیت نکرده است. قانونگذار فرزند طبیعی را مانند سایر فرزندان منتسب به والدین دانسته و نسب او را منشاء آثار می داند. اگرچه به صراحت در توارث، او را از سایر فرزندان متمایز می نماید.
واژه های کلیدی: ﻓﺮزﻧﺪﻃﺒﻴﻌﻲ، ﻧﺴﺐ، ﻓﺮاش، ﻧﺎﺷﻲاززﻧﺎ، ﻋﺪم اﻟﺤﺎق.