بررسی و مقایسه ارکان و آثار عقود مرابحه و مضاربه در نظام بانکی و مقایسه با فقه امامیه

توضیح

عقد مضاربه در نظام بانکی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و عموماً یکی از عقود پر کاربرد جهت تامین سرمایه فعالان اقتصادی است. مرابحه یکی از عقودی است که می توان گفت در نظام بانکی بسیار نوظهور بوده و کمتر از 5سال است که مورد توجه شبکه بانکی قرارگرفته است. در این عقد مهم ترین چالش، تعیین نرخ سود است که در این خصوص نظرات متعددی مطرح است. در مقام بیان مشابهت دوعقد می‌توان به کارآیی واحد و آن هم تامین سرمایه برای تجار و مشتریان کوچک شبکه بانکی اشاره نمود. اما چالش اساسی هر دو عقد در شبکه بانکی، تعیین میزان سود به عبارت و نرخ دیگر بهره است که تقریباً در سایر عقود مورد استفاده در شبکه بانکی نیز مطرح می‌باشد. اما در بیان تفاوت در عقد می‌بایست به تضمین اصل سرمایه در عقد مضاربه توسط تسهیلات گیرنده اشاره نمود که عقد مرابحه به این شکل مطرح نیست. البته در نظام حقوقی و فقه امامیه، تضمین اصل سرمایه توسط عامل و از محل سایر اموال و دارایی های وی دیده شده است که در نظام بانکی و به جهت جلوگیری از مستهلک شدن اصل سرمایه، این شرط در همه قراردادهای مضاربه دیده می‌شود. در پایان باید به این مهم توجه نمود که باتوجه به مشکل تعیین میزان سود در هردو عقد، این عقود در نظام بانکی به چالش جدی همراه هستند که ا ین ایراد در عقد مرابحه بیشتر و ملموس تر می‌باشد. پیشنهاد و راهکار ارائه شده در این عقود، عدم تعیین نرخ قطعی و توافق به صورت علی‌الحساب و غیرقطعی است که این امر برخی شبهات فقهی را برطرف می‌کند.
واژه های کلیدی: عقد مرابحه، عقد مضاربه، فقه امامیه، نظام بانکی