عنوان
ضرورت قانونگذاری احکام فقهی و تأثیر آن در تقریب دیدگاههای مذاهب اسلامی
نویسنده
ناشر
فصلنامه فقه مقارن، پاییز و زمستان 1392، شماره 2، ص.: 31-50.
تاریخ نشر
1392
توضیح
از نظر تاریخی ضرورت قانونگذاری احکام فقهی به عنوان یک فرایند، نزد فقهای مذاهب اسلامی مشهود بوده و جامعه اسلامی ضرورت آن را از قرنها پیش احساس نموده است؛ زیرا این امر یکی از گسترههای مهم و عملی اجتهاد اسلامی به شمار میرود. در حقیقت دولتمردان و مجتهدان اسلامی، پیش از رنسانس کشورهای غرب در این فرایند، گوی سبقت ربودهاند. مثلاً «قانوننامه» در سالهای 926-967ق و سپس «مجله الاحکام العدلیه» در سال 1293ق در قلمرو عثمانیها مدون شده است. با نگارش این مجموعههای فقهی، قانونگذاری اسلامی به عنوان یک نهضت علمی در زمینههای مختلف فقهی در بیشتر کشورهای اسلامی رواج پیدا کرد. در این زمینه بعد از انقلاب، در جمهوری اسلامی ایران، پیشرفتهای مهم و چشمگیری واقع شده است. در ضمن، این فرایند نه تنها در راستای تقریب و همگرایی نگرشهای اجتهادی و فقهی، نتایج مفید و ارزندهای را دربر داشته، بلکه در راستای شناساندن جامعیت و جهانی بودن اصول و قواعد حقوق اسلامی، بهترین نقش را ایفا میکند.
واژههای کلیدی: قانونگذاری، مجله الاحکام العدلیه، استحسان، قانوننامه، تقریب مذاهب اسلامی