عنوان
فرزندخواندگی در ایران
نویسنده
ناشر
فصلنامه مطالعات حقوق شهروندی، بهار 1399، شماره 14، ص.: 129-148.
تاریخ نشر
1399
توضیح
از ﻋﻬﺪ ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮاﻧﺪﮔﻲ در ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺸﺮی ﺑـﻪ ﺧـﺼﻮص ﻛـﺸﻮر اﻳﺮان از اﻫﻤﻴﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮاﻧﺪﮔﻲ اﻋﻄﺎی ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﻲ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ و ﺑﺪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑـﻪ ﺧـﺎﻧﻮاده ﻫـﺎﻳ ﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ واﺟﺪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﻲ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ. اﻳﻦ ﻛﻮدﻛـﺎن ﻛـﻪ ﻳـﺎ واﻟﺪﻳﻨﺸﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻧ ﻴﺴﺖ و ﻳﺎ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻧﮕﻬﺪاری از ﻓﺮزﻧﺪان ﺧـﻮد را دارا ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ، از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺮاﺟﻊ ﻗﻀ ﺎﻳﻲ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺰﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫـﺎﻳﻲ ﺳﭙﺮده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮده اﺳﺖ . در ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﻲ اﻳﺮان ، ﻛﻮدﻛـﺎﻧﻲ ﺑـﻪ ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮاﻧﺪ ﮔﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﻠﻴﻪ ﺗﻼش ﻫﺎ و ﻛﻮﺷﺶ ﻫـﺎی ﻻزم ﺟﻬـﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ واﻟﺪﻳﻦ و ﺑﺎزﮔ ﺮداﻧﺪن آن ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﻮن ﮔﺮم ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳـﺸﺎن اﻣﻜـﺎن ﭘـﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ. در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ روش ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ- ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣﺎﻫﻴـﺖ و ﻣﺒـﺎﻧﻲ ﻓﺮزﻧﺪﺧﻮاﻧــﺪﮔﻲ و ﺷــﺮاﻳﻂ آن، ﺣﻘــﻮق و ﺗﻜــﺎﻟﻴﻒ ﻣﺘﻘﺎﺑــﻞ ﻓﺮزﻧــﺪ ﺧﻮاﻧــﺪه و ﻓﺮزﻧﺪﭘﺬﻳﺮ در اﺳﻼم و ﻣﻘـﺮرات ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻓﺮزﻧـﺪ ﺧﻮاﻧـﺪﮔﻲ در اﻳـﺮان و ﻧﻴـﺰ ﻣﻮاﺿﻊ دﻳﻨﻲ و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺷﺮﻋﻲ اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ ﺧـﻸ ﻫـﺎی ﻣﻮﺟﻮد و اراﺋﻪ راﻫﻜﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪی از داده ﻫﺎ و اﻃﻼﻋـﺎت اﺳـﻨﺎدی و ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
واژه های کلیدی: فرزندخوانده، کودکان بی سرپرست، فرزندپذیر، ایران، فرزندخواندگی، کودک، عقد، سرپرستی، ولایت، اسلام، حقوق