تفویت فرصت بهبودی بیمار و ایجاد خطر ناروا و تحقق یافته در پرتو مطالعه تطبیقی

توضیح

با مداقه در ماهیت و مبنای مسؤولیت مدنی حرف پزشکی درمی‌یابیم که اگرچه فقها به صراحت نظریه از دست دادن فرصت بهبودی یا شفای بیمار را مطرح و بررسی نکرده‌اند، ولی از فحوای عبارات آن‌ها در خصوص مفهوم ضرر و معیار عرفی که برای سنجش امر ضرری پیش‌بینی کرده‌اند، این امر به وضوح هویداست و با عنایت به این‌که در حال حاضر، عرف جامعه این قبیل فرصت‌ها را ارزشمند می‌داند و در نتیجه از دست دادن آن‌را نوعی ضرر تلقی می‌کند، بنابراین از منظر فقه اسلامی در این قبیل موارد، حرف پزشکی که سبب تفویت فرصت بهبودی بیماران خود شوند، از این حیث مسؤولیت خواهند داشت و این مسؤولیت ماهیتاً منصرف از مسؤولیت ناشی از مرگ یا معلولیت یا تشدید بیماری و امثال آن می‌باشد. در حقوق کشورهای اسلامی، نظام حقوقی کامن‌لا و خصوصاً در نظام حقوقی فرانسه، این نظریه را در حقوق پزشکی به نحوی گسترده قابل اعمال می‌دانند و بر مبنای آن آرای متعددی صادر شده است؛ به طوری‌که یکی از مباحث بحث بر‌انگیز مسؤولیت مدنی در زمینه رابطه سببیت و مسلم بودن ضرر در این قبیل موارد بوده است. در حقوق موضوعه ایران به نظر می‌‌رسد این نظریه در مسئولیت مدنی حرف پزشکی، صرف‌نظر از این‌که آن‌را فرصت از دست رفته یا ایجاد خطر ناروا و تحقق یافته بدانیم، قابلیت اجرا دارد و با اصول کلی حقوقی و احکام مذهبی نیز مغایرتی ندارد.
واژه‌های کلیدی: مسؤولیت مدنی، تفویت فرصت بهبودی بیمار، جبران خسارت، صاحبان حرف پزشکی و وابسته، بیمار.