مبانی ضمانت و برائت پزشک در صورت ارتکاب خطا در فقه امامیه

توضیح

نجات جان بیمار از واجباتی است که خدا بر دوش پزشکان نهاده است پزشک هر اندازه در طبابتماهر ،باشد اما همیشه احتمال خطا و وارد آمدن خسارت بر جان بیمار وجود .دارد در فقه ضامن بودن یا نبودن پزشک در صورت ارتکاب خطاهای پزشکی مورد مناقشه .است شماری قایل به این هستند که پزشک همیشه و در همه ،حال ضامن خساراتی است که به سبب خطای وی بر بیمار وارد شده است؛ حال چه اذن گرفته باشد یا .نه اینان با تمسک به اطلاق احادیث اجیر و مستأجر احادیثی که وی را در همه حال ضامن میداند همچنین تمسک به قواعد فقهی مانند قاعده ی اتلاف قاعدهی ،تسبیب قاعده ی لاضرر، قاعده ی غرور وی را ضامن میدانند. در مقابل، شماری دیگر مبنا را بر مبرا دانستن پزشک از هر گونه ضمان در همه حال میدانند. قاعده ی احسان و اصل برائت را دلایلی بر برائت ذمه آنان می.دانند میگویند پزشک شرعاً موظف به درمان بیمار را، ،است اما در این راه به حصول نتیجه ی بهبودی وی متعهد نشده است. میتوان پزشک را به مقتضای اخذ برائت از ضمان خلاصی داد. به عبارت دیگر اصل بر ضامن بودن دادیه پزشک است اما با گرفتن برائت از بیمار از دادن خسارت رهایی مییابد مبنای برائت در اینجا روایت سکونی و همچنین قواعد عمومی عسر و حرج در جامعه است. همچنین لزوم تعهد به شروط از دیگر ادله ی این گروه است. با بررسی ادله ی ضمان و ادله رهایی آنان از ضمان قول اخیر مقبول تر میباشد؛ لذا لازم است پزشکان قبل از درمان، از مریض یا ولی او و همچنین دامپزشک از صاحب حیوان برائت کسب نمایند. این ادله از قوت بیشتری برخوردار است و وی با اخذ برائت ضامن نمیباشد.
واژگان کلیدی: طبیب، ضمان، اذن، ابراء، قاعده، اسقاط، تلف، احسان.