عنوان
جبران خسارت قربانیان زیستمحیطی در فقه و حقوق بینالملل محیطزیست
نویسنده
ناشر
فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، زمستان 1400، شماره 11، ص.: 125-143.
تاریخ نشر
1400
توضیح
زمینه و هدف: توجه بشر به رفاه مادی و پیشرفت اقتصادی خود، مسائل و جبران خسارت زیستمحیطی را به یکی از مهمترین دغدغههای بشری تبدیل کرده است. در این مقاله تلاش شده به بررسی جبران خسارت قربانیان زیستمحیطی از منظر فقه و حقوق بینالملل پرداخته شود.
مواد و روشها: مقاله پیشرو توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانهای به بررسی موضوع پرداخته است.
یافتهها: یافتهها نشان میدهد در فقه نیز مانند اسناد بینالمللی، جبران خسارت قربانیان زیستمحیطی جایگاه ویژهای دارد. در فقه از قواعدی کلی چون قاعده اتلاف، قاعده تسبیب و قاعده لاضرر، ضرورت جبران خسارت قربانیان زیستمحیطی قابل استنباط است. در حقوق بینالملل نیز اصل جبران خسارت قربانیان زیستمحیطی بر پایه نظریاتی چون تقصیر و خطا، در اسناد مختلف پذیرفته شده و اعاده به وضعیت سابق، پرداخت غرامت، رضایت زیاندیده و تعهد به پیشگیری از مهمترین روش های جیران خسارت قربانیان خسارت زیستمحیطی است.
ملاحظات اخلاقی: در مراحل مختلف نگارش مقاله، اصول اخلاقی و علمی از جمله بهرهگیری علمی و دقیق از منابع علمی رعایت شده است.
نتیجهگیری: عدم امکان تعیین دقیق میزان خسارت و گاها عدم امکان جبران خسارت به صورت اعاده به وضعیت سابق از چالشهای فرارو در زمینه جبران خسارت قربانیان زیستمحیطی در حقوق بینالملل است. جبران خسارت زیستمحیطی بر اساس قواعد موجود مسئولیت مدنی مانند تقصیر، پاسخگو نبوده و لازم است هم در حقوق داخلی و هم در اسناد بین المللی به مسئولیت مطلق توجه شود.
واژههای کلیدی: جبران خسارت، قربانیان زیستمحیطی، فقه، حقوق بینالملل محیطزیست.