عنوان
قاعده لاضرر و جبران خسارت معنوی به خانواده
نویسنده
ناشر
فصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی (پژوهش نامه فقه و حقوق اسلامی)، بهار و تابستان 1390، شماره 7، ص.: 9-24.
تاریخ نشر
1390
توضیح
خانواده کهن ترین نهاد انسانی است که از همبستگی اجتماعی, عاطفی و حقوقی گروهی از انسان ها که دارای رابطه زوجیت یا قرابت هستند, پدید می آید. تلاش و جدیت اعضای آن موجب شکل گیری اعتبار و حیثیت اجتماعی برای نهاد خانواده می شود که سرمایه معنوی مشترک آن ها به شمار می آید. این سرمایه معنوی مشترک, در تعالیم اجتماعی و حقوق اسلامی مورد شناسایی قرار گرفته است و قواعد اخلاقی و حقوقی عام و اختصاصی برای حمایت از آن پیش بینی شده است؛ از جمله قواعد عام حقوقی, قاعده لاضرر است. قاعده لاضرر با عنایت به زمینه صدوری روایت مربوط به سمره بن جندب و انطباق عنوان ضرر و ضرار بر ایراد خسارت معنوی بر خانواده و امکان اثبات حکم از ناحیه این قاعده بر جبران خسارت معنوی دلالت دارد. هم چنین با توجه به روح و ملاک مندرج در قاعده مزبور و فلسفه تاسیس آن, جبران خسارت معنوی به فرد و گروه انسانی قابل شناسایی است. از آن جایی که شناسایی شخصیت حقوقی برای خانواده دشوار به نظر می رسد, هر یک از اعضای آن به جهت لطمه به حیثیت و عواطف خانوادگی, می توانند جبران خسارت معنوی به خویش را مطالبه نمایند.
واژههای کلیدی: خانواده، قاعده لاضرر، خسارت معنوی، جبران خسارت