عنوان
تأملی بر سیاست کیفری جمهوری اسلامی ایران نسبت به جرائم زیست محیطی در پرتو آموزه های فقه امامیه
نویسنده
اصطلاحنامه
جرایم زیست محیطی -- ایران (Offenses against the environment -- Iran) | جرایم زیست محیطی -- قوانین و مقررات -- ایران (Offenses against the environment -- Law and legislation -- Iran) | جرایم زیست محیطی (فقه) (Offenses against the environment (Islamic law)) | جمهوری اسلامی ایران (Islamic Republic of Iran) | حقوق محیط زیست (Environmental law) | سیاست کیفری | فقه امامیه | فقه جعفری (Islamic law, Ja'fari) | محیط زیست -- جنبه های مذهبی -- اسلام
ناشر
فصلنامه نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، تابستان 1400، شماره 3، ص.: 924-943.
تاریخ نشر
1400
توضیح
قواعد اسلامی به عنوان یکی از مبانی اصلی حقوق ایران نقش نقش انکار ناپذیری در شاکله ی نظام حقوقی کشور دارد. حفظ و استفاده ی بهینه و مشروع از محیط زیست از نظر اسلام جزء حقوق اساسی افراد است که صیانت از آن هم بر عهده حاکم وهم بر عهده اهمه ی آحاد جامعه است. بر همین اساس در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی تلاش شده است ضمن تعیین رویکرد فقه نسبت به جرایم زیست محیطی وهمچنین رویکرد نظام کیفری کشور در واکنش به این جرایم نقاط ضعف و قوت هر دو حوزه فقهی و حقوقی، بیان راهکارهایی برای بهبود و اصلاح آن ارائه شود. با توجه به گستردگی سرزمینی ایران و تنوع اقلیم و تنوع محور ها و موضوعات زیست محیطی و با توجه به عدم کفایت و عدم کارایی قوانین موجود در عرصه داخلی نیازمند اقدام عاجل مقنن در این حوزه می باشیم زیرا تخریب محیط زیست از موانع توسعه پایدار در کشورهای در حال توسعه است. جرم انگاری افتراقی جرایم زیست محیطی و پیش بینی کنش های غیر کیفری و واکنش های کیفری در کنار هم می تواند در برخورد و پیشگیری از جرایم زیست محیطی و در راه رسیدن به اهداف قوانین کیفری مفید واقع شوند.
واژههای کلیدی: فقه امامیه، قاعده لاضرر، محیط زیست، جرم انگاری، ضمانت اجرای کیفری.