عیوب موجب فسخ نکاح

توضیح

ازدواج از مسایل مورد توجه اسلام است، اما اگر زن و مرد واجد شرایط لازم برای ادامه زندگی مشترک نباشند، آسایش و آرامش جسمی و روحی، که هدف اصلی ازدواج است، تأمین نخواهد شد. اسلام برای حل این مشکل، قواعدی را ارائه نموده که یکی از آن‌ها، فسخ عقد نکاح است. برای فسخ نکاح، صیغه مخصوصی انشا نمی‌شود و قبل از دخول، مهریه‌ای هم به زوجه تعلق نمی‌گیرد. شرایط خاصی مانند عدم مواقعه در طهر و یا حضور شاهد نیز برای فسخ لازم نیست. در فقه اسلامی، 10 عیب ذکر شده که وجود آن سبب جواز فسخ نکاح می‌گردد. جنون زوج، چه قبل از عقد بوده باشد و یا بعد از آن، و چه قبل از دخول باشد و یا بعد از آن، موجب حق خیار فسخ برای زوجه خواهد بود. "خصاء" و "عنن" هم موجب فسخ نکاح می‌شود. عنن به‌معنای ضعف آلت رجولیت از انتشار است. و چون این عیب، یک مرض مخفی است، فقها راه‌هایی را برای اثبات آن ذکر کرده‌اند. آخرین عیب اختصاصی مرد، "جب" است یعنی قطع آلت تناسلی به‌گونه‌ای که به اندازه حشفه باقی نمانده باشد. جذام عیبی است که موجب خیار فسخ برای مرد می‌شود به شرط این‌که در بدن آشکار باشد یا دو نفر عادل بر آن شهادت بدهند. برص یا پیسی هم موجب خیار فسخ خواهد بود. فقهای امامیه "رتق" و "قرن" را هم که مانع نزدیکی با زوجه می‌شود موجب خیار فسخ می‌دانند. "افضاء"، به‌معنای یکی‌شدن دو مسلک بول و حیض، و همچنین لنگی زیاد، زمین‌گیری و کوری هر دو چشم هم از موجبات خیار فسخ نکاح است. از نظر اکثر فقها، خیار فسخ به‌سبب عیب، فوری است و در صورت تأخیر، ساقط می‌شود. همچنین اگر تدلیس صورت گرفته باشد مدلس تعزیر می‌شود. از سوی دیگر، چون فسخ برخلاف مقتضای اصل است، به‌قدر متیقن اکتفا می‌شود و قابل تعمیم به بیماری‌های دیگر مانند ایدز نمی‌باشد
واژه‌های کلیدی: تدلیس در ازدواج، خیار عیب، فساد (در عقد)، عقد ازدواج، ازدواج، اسلام، فسخ ازدواج، زناشویی، قانون مدنی، برابری