بررسی فقهی حقوقی مبانی، شرایط و احکام محیط‌زیست

توضیح

محیط زیست موهبتی است الهی ، که استفاده مفید از آن و حفاظت و سالم نگاه داشتن آن ، می تواند تاثیرات بسیار مثبتی در زندگی انسان داشته باشد این پژوهش که به صورت توصیفی ، تحلیلی صورت گرفته است به تبیین جایگاه محیط زیست و مسایل مربوط به آن در فقه شیعه ، به بررسی وتحلیل مبانی فقهی محیط زیست موجود در کتاب ، سنت ، عقل و نیز برخی از اصول و قواعد فقهی می پردازد. همچنین به بررسی مبانی نظری ، مسئولیت مدنی و کیفری و تبیین اصول محیط زیست بین الملل و بیان وجوه افتراق و تمایز آن با مبانی فقهی شیعه پرداخته است و ضمن اشاره به اهمیت محیط زیست در فقه امامیه و همچنین مبانی نظری حفاظت حقوقی از محیط زیست به ارایه نظریات روز حقوقی، به دنبال بازشناسی و ارائه نظریه فقه امامیه و حقوقدانان و راهکارهای مطلوب جهت حمایت از محیط زیست پرداخته است.. نتایج این پژوهش و بررسی مبانی فقهی نشان داد حرمت آلوده کردن هوا، آب، خاک و از بین بردن گونه های مختلف گیاهی و جانوری نتیجه ای است که از بررسی متون روایی حاصل می گردد. با توجه به ادله شرعی مزبور هر گونه تخریب محیط زیست، اعم از: اتلاف، افساد و اسراف منابع حیاتی محیط زیست مانند آب، هوا، خاک، جنگل و مرتع و ذخایر انرژی متعلق نهی شرعی حرمت بوده و علاوه بر آن از باب تضییع حقوق سایرین موجب ضمان نیز می باشد و این نهی از ادله فقهی زیادی همچون آیه های قرآن، روایت ها، قاعده اتلاف، قاعده لاضرر، دلیل عقل، سیره عقلا و ... به دست آمده و انسان موظف به حفظ محیط زیست و تامین سلامت آن است.
واژه‌های کلیدی: فقه محیط زیست، احکام محیط زیست، مسئولیت کیفری، ضمان.