بررسی مبانی فقهی و حقوقی حق بر محیط‌ زیست

توضیح

محیط زیست نقش حیاتی در تأمین سلامتی جامعه دارد،و از نظر دین جزء حقوق اساسی افراد هست ودر عرصه بین المللی نیز حق بر محیط زیست جزء حقوق نسل سوم،به شمار می آید. که رعایت حقوق آن هم بر عهده ی حاکم وهم بر عهده ی افراد جامعه است. از منظر دین همچنان که صیانت از محیط زیست وظیفه بشر هست استفاده ی بهینه از منابع در راستای تعالی جامعه نیز بر عهدی انسان است. انسانی که خلیفه الله است وهمه ی موجودات در تسخیرش هست. البته نه به این معنی که هر گونه بخواهد بتواند از منابع استفاده کند، بلکه با رعایت مبانی که در دین برایش مشخص شده است. نگاه فقه به محیط زبست نگاه جزئی وتک بعدی نیست بلکه از لابه لای مباحث مختلف می توان به این مسئله نگاه کرد، این از جهتی باعث شده که یک بحث مستقل فقهی به نام محیط زیست نباشد، که عده ای گمان کنند دین یا به این مباحث نپرداخته ویا اگر پرداخته گذرا بوده است. واز جهتی نیز می توان گفت، چون این بحث منفک از سایر مباحث نیست رعایت وحفظ حقوق محیط زیست در گرورعایت همه ی دستورات دین می باشد. باتوجه به عدم کارائی قوانین موجود چه در عرصه داخلی وچه بین المللی باید در سیاست گذاریها تحولی صورت پذیرد، چون رشد وتخریب محیط زیست محدود به یک منطقه وکشور نخواهد بود باید به جای تکیه بر قواعد حقوقی به ترویج قواعد اخلاقی مربوط به محیط زیست پرداخت، تصویب قوانین همیشه راه حل مشکل نیست؛ اما برای مقابله با تهدیدات محیط زیستی وجود قوانین و مقررات کارآمد می‌تواند مفید باشد. قوانین فراوانی به تصویب مقنن رسیده است تا محیط زیست را از تخریب محافظت کند. ولی زمانی این قوانین کارائی لازم را خوهد داشت که با رویکرد پیشگیرانه باشد.
واژه‌های کلیدی: محیط زیست.