مهایات در حقوق ایران و فقه اسلام

توضیح

برخی فقها تقسیم را به تمیز حق تعریف کرده اند و نباید با معاملات بیع،صلح یا هبه معوض اشتباه گرفت و به نظر تعدادی از حقوق دانان مشهور تقسیم بدین منظور انجام می شود که بجای سهم مشاع منتشر در مجموع، بخش معینی از مال به هر شریک داده شود تا در آن مالکیت مستقل پیدا کند. مهایات از هیئت مشتق است این لغت به معنی برابری دو هیئت یا دو وضع است. در اصطلاح تقسیم منافع به اجزا یا بر حسب زمان را گویند یا میتوان گفت تقسیم انتفاع از مال مشترک را در اصطلاح «مهایات» می گویند بطور معمول تقسیم مهایات در صورتی مورد استفاده قرار می گیرد که عین مشترک قابل تقسیم نباشد و مالکان ناچار شوند که برای جلوگیری از ضرر خود به تقسیم منافع دست بزنند.اهمیت طرح در اینجاست که مهایات از قدیمی ترین مسائل بوده و از این طریق می توانستند از نزاع شرکا جلوگیری نمایند.این موضوع بیشتر در مناطقی که دچار کم آبی هستند بیشتر مورد استفاده قرار گرفته بوده است. و از منافع چشمه یا رودخانه چگونه انتفاع ببرند. مهایات میان حقوقدانان مورد توجه قرار گرفته است و برخی از فقها آن را عقد جایز و برخی نیز آن راعقد لازم می دانند مرسوم است که می گویند تقسیم مهایات جایز است و هر شریک می تواند آن را به هم زند و برخی مهایات را عقد لازم میدانند و با فوت و جنون وسفه احد طرفین از بین نمی رود. باید اذان کرد که امروزه و با توجه به مطالب ذکر شده مشکلاتی به وجود می آید. مسایل جدیدی درتقسیم به زمان انتفاع بوجود آمده با عنوان بیع زمانی یا تایم شرینگ که پدیده ای است نو ظهور و مشکلات فرا راه خود را دارد که باید سعی نمود مشکلات را حل کرد وشبهات موجود را پاسخ داد.
واژه‌های کلیدی: مهایات، شرکت، تقسیم، افراز، عقود معین، عقود نامعین.