روش‌شناسی فقه تربیتی استاد اعرافی

توضیح

با توجه به نظریه‌پردازی استاد اعرافی دام‌عزه در دانش «فقه تربیتی»، در این نوشتار که به روش اسنادی، کتابخانه‌ای و به شیوۀ توصیفی-تحلیلی انجام پذیرفته، نسبت به واکاوی روش ایشان در استخراج و اصطیاد مبانی و محتوای فقهی با رویکرد تربیتی اقدام گردیده است. یافته‌های پژوهش آشکار می‌سازد که ایشان بر اصل تأثیر متقابل تربیت و فقه تأکید نموده و بر این نظر است که هر نوع برخورد و رفتاری، آداب و احکامی دارد و در جهت بررسی این موضوع، عرصه‌های گوناگون تربیت و محتوای آن را بر ابواب فقه عرضه کرده و سپس تأثیرات متقابل در آن‌ها را ارزیابی و به‌عنوان گزاره‌های دینی مورد تجویز «فقه التربیه» قرار داده است.
ایشان در این مسیر، ابتدا نسبت به گردآوری مباحث تربیتی اقدام و پس از آن به تبویب مباحث مورد نیاز فقه با نظر به رفتارهای جوارحى و جوانحى پرداخته و سپس نسبت احکام پنج‎گانه با آن‌ها را مورد بررسی و تحلیل قرار داده و در کنار آن به تعیین و تعریف واژه‌های موضوعات فقهی اقدام نموده است. در وهلۀ بعد، با هدف تعیین محمول و حکم فقهی، با بررسی پیشینۀ بحث و دیدگاه‌های موجود به جست‌و‌جوی ادلۀ خاص قرآنی، روایی و عقلی می‌پردازند و در بیان ادله، با غور در ادلۀ قرآنی و روایی، با بررسی همه جوانب، به اصطیاد احکام و نظرات تربیتی پرداخته‌اند. ایشان اصل را در ضابطه‌مندی علوم تربیتی، بر رعایت شرع و عدم مخالفت با آن قرار داده‌اند.
واژه‌های کلیدی: فقه، تربیت، روش‌شناسی، فقه تربیتی