عنوان
تحلیل مقاصدی مماثلت در قصاص در پرتو فقه مذاهب اسلامی
اصطلاحنامه
جرم شناسی -- جنبه های مذهبی -- اسلام (Criminology -- Religious aspects -- Islam) | حقوق جزا (فقه) (Criminal law (Islamic law)) | فقه مذاهب اسلامی | فقه مقاصدی (Maqāṣid (Islamic law)) | قصاص (فقه) (Lex talionis (Islamic law)) | مجازات -- جنبه های مذهبی -- اسلام (Punishment -- Religious aspects -- Islam)
ناشر
فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، زمستان 1400، شماره 5، ص.: 419-437.
تاریخ نشر
1400
توضیح
زمینه و هدف: عدالت اقتضاء می‌کند که در راستای اعمال مجازات‌ها، تناسب و همانندی میان وضعیت قربانی و مجرم وجود داشته باشد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل مقاصدی مماثلت در قصاص در پرتو مذاهب اسلامی است.
مواد و روش‌ها: این تحقیق از نوع نظری بوده روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی میباشد و روش جمعآوری اطلاعات بصورت کتابخانهای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که رویکرد مقاصدی به صورت پیش‌فرض از سوی فقهای امامیه، حنفیه و حنابله در باب مماثلت قصاص مورد پذیرش قرار گرفته است؛ درحالی که در همین ارتباط، رویکرد سنتی مورد پذیرش فقهای مالکی و شافعی قرار گرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت-داری رعایت شده است.
نتیجه‌گیری: در پرتو رویکرد مقاصدی، فقهای امامیه، حنفیه و حنابله حکم به عدم جواز مماثلت در قصاص صادر نموده‌اند، اما در پرتو رویکرد سنتی، فقهای مالکی و شافعی، قائل به جواز مماثلت در قصاص می‌باشند.
واژه‌های کلیدی: قصاص، مماثلت، فقه امامیه، مذاهب اسلامی.