عنوان
«فقه نظام» در سنجه رد و امکان
نویسنده
ناشر
فصلنامه حکومت اسلامی، زمستان 1400، شماره 102، ص.: 63-96.
تاریخ نشر
1400
توضیح
«فقه نظام» به معنای کشف نظریات کلان اسلام در موضوعات اجتماعی است که در امکان و رد آن اشکالاتی مطرح است؛ هرچند این اشکالات عمدتاً ریشه در نوع رویکرد به فقه و شریعت اسلامی دارد. این مقاله در صدد استحکام پایههای نظری فقه اسلامی، با بررسی و طبقهبندی اشکالات مطرحشده در این خصوص به روش مروری تحلیلی ارزیابی نموده و میکوشد به اشکالات وارد بر اصل وجود «فقه نظام» پاسخ دهد، تا حد امکان برداشتهای نادرست را بر طرف سازد. عمده اشکالات بر رد فقه نظام مربوط به عدم وجود آن در اصل شریعت یا در عدم امکان دستیابی به آن است. این مقاله ضمن احصای ادله، به پاسخگویی اشکالات و اثبات امکان فقه نظام مبادرت میورزد، نتایج بررسیها نشان میدهد که اختلاف دیدگاهها در تعریف این عرصه فقهی منبعث از جدیدبودن و ورود ذهنیتهای مختلف به این بحث است، لکن این مسأله با لحاظ ارتباط و انسجام میان احکام و اعتبار مسائل کلان توسط شارع و ... امکانپذیر مینماید.
واژههای کلیدی: فقه نظام، فقه نظام ساز، ماهیت فقه نظام، نظام اجتماعی فقهی.