احکام المولود بالتلقیح الصناعی فی فقه اهل البیت (علیهم السلام)

توضیح

از مسائل جدید در فقه احکام مربوط به فرزند متولد شده از لقاح مصنوعی است. از آنجاییکه انسان بوجود آمده به عموم ادله انسان است. دارای احکام تکلیفی و وضعی همان انسان عادی می باشد. و فرزند متولد شده از لقاح مصنوعی از آن جهت که میان زوجین و بوسیله آنان صورت گرفته باشد، که از هرگونه اشکال خالی باش، یا اینکه به جهت مقدمات حرام صورت گرفته، یا اینکه اصل عمل محل اشکال باشد، نظیر آنجاییکه زن خود را با منی مرد اجنبی تلقیح کند، حال زن شوهر داشته باشد یا خیر مانع تلقی نمی شود. احکام نسب فرزند متولد شده، از تلقیح صناعی به صاحب هیمن و تخمک منسوب است. بلکه به زنی که او را در رحم حمل و به دنیا آورد نیز منسوب است. هر چند که صاحب تخمک همسر صاحب نطفه نباشد به دلیل آنکه مفهوم پدریت و مادریت بر هر کدام از آنها صادق است. و منع شرعی هم وجود ندارد همانگونه که بر ولد الزنا صادق است. هرچند برخی از فقهای امامیه نزدیکی شرعی را شرط تحقق انتساب می دانند بنابر این مولود به مرد صاحب نطفه تا زمانیکه تماس حاصل نشود ملحق نمی شود. از دیگر احکام مربوط به فرزند صناعی بحث ارث است. که در صورت فوت او یا فوت صاحب هیمن و یا صاحب تخمک یا رحم احکام ارث میان آنها به دلیل آنکه ثابت شد که او به همه آنها منتسب است. جاری است. و همچنین به دیگر طبقات ارث در هر درجه، که باشند منتسب است. از دیگر احکام آن محترم الدم بودن است و قتل او یا اسقاط آن در زمان جنینی هر چند قبل از ولولج روح جایز نیست. و اگر او اولین فرزندان باشد احکام فرزند اول بر آن مترتب می شود بر این اساس اگر گفته شود، که هر آنچه پدر و مادر از عبادات نظیر نماز فوت شده دارند قضای آنها بر فرزند بزرگ واجب است پس بر او واجب می شود. و نیز او طاهر الولاده است. و در امامت جمعه و جماعت او هیچ اشکالی نخواهد بود. از لحاظ احکام اجتماعی نیز او همانند دیگر افراد جامعه دارای حقوق اجتماعی است. همانند ازدواج و احکام مربوط به آن از جهت نسبی و سببی بودن، لذا فرندان صاحب نطفه خواهر و برادر او و خواهران صاحب تخمک خاله های او و ... تلقی خواهند شد. و وجوب نفقه و نیز بحث حضانت او بر صاحب هیمن و تخمک خواهد بود، بر این اساس اگر آندو در تنگنا و او توانا باشد نفقه آندو بر او واجب خواهد بود.
واژه های کلیدی: احکام، لقاح مصنوعی، فرزند، فقه اهل بیت.