فقه نظام اجتماعی

یادداشت

موضوع:
﴿ان الله یامر بالعدل و الاحسان و ایتاء ذی القربی و ینهی عن الفحشاء و المنکر و البغی یعظکم لعلکم تذکرون﴾[1]
در این آیه مخاطب خاصی نمی بینیم .
این آیه از آیات مکی است یعنی زمانی که هیچ حکومت و جامعه اسلامی تشکیل نشده بود .
- کل مطلوب های الهی به عدل و احسان و ایتاء ذی القربی و همه ناپسند ها به بغی و فحشاء و منکر بر می گردد. این یک اصل راهبردی در کلیه اعصار است.
- ریشه همه تکالیف الهی فطری است .
- کلیه تکالیف الهی ، جنبه تبیین این اصول راهبردی و کلی را دارند.
* گفتیم که فقه به دو معنی استعمال می شود : بالمعنی الاعم و بالمعنی الاخص.
اکنون می خواهیم در فقه بالمعنی الاخص بحث کنیم که همان فقه نظام اجتماعی است و مخاطب و مکلف آن جامعه است .