آسیب شناسی اوراق مشارکت بانک مرکزی از دیدگاه فقهی‌ ـ اقتصادی: دلالت هایی بر لزوم تقویت ابزار فعلی عملیات بازار باز در نظام بانکی کشور

توضیح

این یادداشت ضمن شناخت شیوه‌ی عملیاتی مورد استفاده جهت انتشار اوراق مشارکت بانک مرکزی در نظام بانکی کشور این شیوه را از دیدگاه فقهی و اقتصادی آسیب‌شناسی می‌کند. یافته‌های یادداشت نشان می‌دهد: اول اینکه، اوراق مشارکت بانک مرکزی با چالش‌های گوناگون فقهی اقتصادی روبه روست و به همین دلیل بهترین گزینه آن است که بانک مرکزی برای انجام عملیات بازار باز، اوراق بهادار منتشر نکند و این عملیات را با استفاده از خرید و فروش اوراق بهادار دولتی در بازار ثانویه انجام دهد. دوم اینکه، اگر بانک مرکزی به هر دلیل (مثلا نبود بازار ثانویه‌ی اوراق بهاداردولتی) در کوتاه مدت به انتشار اوراق بهادار در بازار اولیه مجبور شود، باز هم اوراق مشارکت بهترین گزینه نیست ومیتوان از سایر اوراق بهادار اسلامی) مانند صکوک اجاره (استفاده کرد که با ویژگی‌های ابزارهای عملیات بازار باز) مانند ریسک کم و نرخ سود ثابت) سازگارتر است. در نهایت اینکه اگر بانک مرکزی همچنان قصد دارد برای انجام عملیات بازار باز از ابزار اوراق مشارکت استفاده کند، مناسب است به چالش‌های مطرح شده در این یادداشت توجه کند و برای رفع آنها تدابیری بیندیشد.