عنوان
ارزیابی تطبیقی درآمد پایه همگانی در اقتصاد متعارف و تضمین حد معیشت در اقتصاد اسلامی،
نویسنده
ناشر
فصلنامه اقتصادی اسلامی، پاییز ۱۳۹۹، شماره ۷۹، ص.: ۱۷۱-۲۰۶.
تاریخ نشر
۱۳۹۹
توضیح
درآمد پایه همگانی نوعی پرداخت انتقالی نامشروط است که به همه شهروندان پرداخت میشود و مقدار آن برای پوشش حداقل مخارج زندگی کافی است. ایده درآمد پایه همگانی یکی از سازوکارهای پیشنهادی تضمین حداقل درآمد در اقتصاد متعارف است که به عنوان جایگزینی برای نظام تأمین اجتماعی موجود شناخته میشد و مزایا و معایب آن همچنان مورد مناقشه است. به طور مشابه در اقتصاد اسلامی نیز بر تضمین حد معیشت برای همگان تأکید شده است. در این مقاله ابتدا درآمد پایه همگانی و طرحهای مشابه آن در اقتصاد متعارف (سود سهام اجتماعی، درآمد مشارکت، مالیات بر درآمد منفی و پیشنهاد اتکینسون مبنی بر برقراری نظام مالیات هموار/ درآمد پایه) مطرح و سپس سازوکار تضمین حد معیشت در اقتصاد اسلامی تبیین شده است. یافتههای مقاله نشان میدهد که اعطای درآمد پایه همگانی– به عنوان اعتبار مالیاتی برگشتپذیر- در چارچوب نظام مالیات بر مجموع درآمد با موازین اقتصاد اسلامی انطباق دارد. ثانیاً با توجه به محدودیتهای مالی کنونی دولت، بهتر از سایر مدلهای متعارف تضمین حداقل درآمد قابلاجرا است و ثالثاً انتظار میرود با اجرای آن حداقل درآمد برای همه شهروندان (نه فقط افراد تحت پوشش سازمانهای حمایتی) با کمترین هزینه تضمین شود.
واژههای کلیدی: درآمد پایه همگانی، پرداختهای انتقالی نامشروط، حداقل درآمد تضمینشده، مالیات بر درآمد منفی، تضمین حد معیشت، هدفمندی یارانهها.