عنوان
امکان سنجی تجویز سقط جنین ناقص الخلقه توسط قاعده لاحرج از منظر فقه امامیه
نویسنده
ناشر
فصلنامه آموزه‌های فقه مدنی، زمستان 1401، شماره 26، ص.: 129-150.
تاریخ نشر
1401
توضیح
تولد نوزادانِ دارای معلولیت‌های جسمی و ذهنی در همۀ جوامع و همۀ زمان‌ها کم و بیش اتفاق می‌افتد. در زمان حاضر، به کمک آزمایش‌های پزشکی می‌توان برخی از این گونه بیماری‌ها را در زمان بارداری تا حد اطمینان‌بخشی تشخیص داد. دشواری پرورش چنین نوزادانی در کنار حرمت اولیۀ سقط جنین، رواییِ سقط جنین‌های معیوب را فراروی پژوهشگران فقه و حقوق قرار می‌دهد. بیشترِ فقیهان معاصر، روایی سقط جنین معیوب را با کم و زیادهایی پذیرفته و آن را با استناد به قاعدۀ «نفی حرج» مستدل کرده‌اند؛ نتیجه‌ای که در ماده واحدۀ مصوب 1384، نمود حقوقی نیز یافت. در نوشتار حاضر، مسئلۀ مستحدث یادشده از نظر فقهی مورد بررسی قرار گرفته و استدلال فقیهان در این زمینه از نظر صغروی (حرجی بودن ادامۀ بارداری)، کبروی (قابلیت قاعدۀ لاحرج در مجاز کردن سقط جنین) و موضوع‌شناسی (ماهیت نباتی جنین) به چالش کشیده شده است. التزام به روایی سقط جنین در مورد یادشده، مبانی، توابع و الزاماتی دارد که حتی قائلان به آن نیز نمی‌توانند آن‌ها را مورد پذیرش قرار دهند.
واژه های کلیدی: سقط جنین، سقط درمانی، جنین‌های معیوب، نفی حرج.