فقه سیاسی شیعه در ادوار مختلفی از حیات خود، تحولاتی را از سر گذرانده است؛ وقوع انقلاب اسلامی، یکی از این نقاط تحول است که دامنه و عمق تحولات این علم در این بزنگاه تاریخی بسیار شگرف بهنظر میرسد. سوال اصلی این است که آیا تحولات دانشی فقه سیاسی، مهندسیپذیر است یا نه؟ در این مقاله با بررسی و نقد دو رویکرد "فقه حکم و موضوع" و "فقه نظامسازی" بهعنوان دو رویکرد رایج، ویژگیها و مؤلفههای رویکرد فقه تکامل اجتماعی را بررسی خواهیم کرد. مدعا این است که رویکرد فقه تکامل اجتماعی، با توجه به مطلوبیتهای مورد نظر شارع و جهت گیریهای نظاماسلامی و حکومتدینی، از قابلیتهای بیشتری برای مهندسی فقه سیاسی برخوردار است.
واژههای کلیدی: فقه سیاسی، مهندسی فقه سیاسی، فقه حکم و موضوع، نظامسازی، فقه تکامل اجتماعی.