عنوان
اهلیت شخص حقوقی در قراردادهای مجانی
نویسنده
ناشر
فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، زمستان 1398، شماره 4، ص.: 695-677.
تاریخ نشر
1398
توضیح
هرچند در حقوق ایران از اهلیت عام شخص حقوقی سخن میرود (مادة 588 ق.ت.)، اهلیت اشخاص حقوقی در قراردادهای مجانی از جهاتی مورد تردید است: 1. آیا شخص حقوقی معنای احسان را درک میکند و تبرع به او قابل انتساب است؟ 2. انجام یا پذیرش بخشش با ماهیت و هدف اشخاص حقوقی، بهویژه اشخاص تجاری سازگار است؟ 3. اهلیت دولت و اشخاص حقوق عمومی در بخششها چه حدودی دارد؟ 4. در قراردادهای مجانی ویژهای چون وصیت و وقف و کفالت محدودیتی برای اشخاص حقوقی هست یا خیر؟ با تحلیل هدف بخششها و با استقراء از عقود مجانی، بهعنوان قاعدة عمومی باید گفت که جز در مواردی که روابط و انگیزههای انسانی بر روابط مالی پیشی بگیرد (مانند وصیت)، یا ماهیت عمل حقوقی بهگونهای باشد که مختص اعمال انسانی است (مانند وضع مکفول در عقد کفالت)، یا قبول و انجام بخشش، با موضوع و هدف و فلسفة شخص حقوقی ناسازگار باشد (مانند بخشش شرکتهای دولتی)، هر بخششی را میتوان در مورد اشخاص حقوقی نیز تصور کرد؛ خواه شخص حقوقی در مقام بخشنده باشد یا در مقام طرف بخشش.
واژههای کلیدی: احسان، اساسنامه، اهلیت، بخشش، تبرع، شخص حقوقی، شخصیت حقوقی، شرکت، قراردادهای مجانی