عنوان
بازپرداخت وام از دیدگاه فقهی
نویسنده
اصطلاحنامه
ناشر
فصلنامه کاوشی نو در فقه، بهار 1376، شماره 11-12، ص.: 161-182.
تاریخ نشر
1376
توضیح
از قراردادهایى که در فرهنگ متعالى اسلام, از زاویه هاى گوناگون: اجتماعى, اقتصادى و اخلاقى, اهمیت فراوان دارد, قرض الحسنه است که در شأن و مقام ویژه آن, آیات و روایات بسیار وارد شده است. در برخى از آیات آمده: وام دهنده, به خدا وام مى دهد, نه به مردم1 و اگر با بدهکار نرمش و مدارا ورزد, چون برق جهنده بدون حساب و عذاب از پل صراط مى گذرد.2 در عصر جاهلى, وامهاى نیکو نبود و برابر آیات قرآن, منّت, آزار, ربا و… چهره آن را زشت کرده و آن را به عاملى براى تاراج اموال نیازمندان و افزایش داراییهاى مستکبران دگر ساخته بود.3 قرآن کریم با آن زشتیها, بویژه رباخوارى به سختى مبارزه کرد و رباخوارى را اعلان جنگ به خدا و رسول و ترک آن را شرط ایمان به خدا یا لازمه آن دانست,4 اما متأسفانه پس از چندى, بویژه در عصر جاهلیت قرن بیستم, رباخوارى, به گونه هاى دیگر و با توجیه هاى ظاهر پسندتر, جلوه گر شد, مانند: ربا بایسته رشد اقتصادى است و پیشرفت صنعت و تکنولوژى در غرب, مرهون نظام ربوى سرمایه دارى است و…