بازپژوهی معناشناختی «قمار» در فقه امامیه
برد و باخت (Winning and losing) | شرط بندی (Betting) | فقه امامیه | قمار (Gambling) | مراهنه نامه
فصلنامه پژوهش های فقهی، پاییز ۱۴۰۳، شماره ۳، ص.: ۱۹۴-۲۱۱.
۱۴۰۳ش.
«قِمار» به مثابة پدیدهای اقتصادی از دیرباز در حیات بشر رواج داشته و به دلیل آثار زیانبار فردی و اجتماعی آن در قرآن کریم بهصراحت از آن با عنوان «مَیسِر» نهی شده است. رواج شکل پیچیده و مدرن بازیها، بهویژه در میان نوجوانان و جوانان، خطر گرفتار شدن در دام اثرهای ویرانکنندة قمار را افزایش داده است. اما اختلاف در تعریف قمار و نبود سنجههای مشخص در این زمینه شناخت مصادیق قمار را بعضاً با مشکل مواجه ساخته است. بهعلاوه، احتمال انطباق پدیدههای نوظهوری همچون «استخراج کوینها» با قمار بیشازپیش ضرورت تعیین ضابطة آن را آشکار میسازد. این پژوهش با روش توصیفیـ تحلیلی به تعریفی جامعومانع از قمار دست یافته است. همچنین نتایج بهدستآمده نشان میدهد که اولاً مقوّمات اصلی قمار «لعب»، «غلبه»، و بهویژه «رِهان» و «مخاطره» است و اساساً وجود ابزار قمار ـبرخلاف آنچه بسیاری ادعا کردهاندـ مدخلیتی در تحقق مفهوم قمار ندارد؛ هرچند منشأ حرمت بازی با ابزار قمار بدون رهان و گروگذاری (مانند بازی با پاسور به شکل تفریحی) را میتوان در دلایل دیگری همچون حرمت اشاعة فحشا جستوجو کرد. ثانیاً برخلاف تعاریف متداول قمار به بازیهای دونفره اختصاص ندارد و میتواند طرفهای بیشتری داشته باشد. ثالثاً «گرو» در قمار ـبرخلاف آنچه از کلام مشهور فقها برمیآیدـ تنها در مال خلاصه نمیشود، بلکه میتواند تعهدی بر انجام دادن کاری باشد.
واژههای کلیدی: قمار و مسیر، رهان و مراهنه، گروگذاری، آلات و ابزار قمار، بردوباخت.
بازیابی پسورد
پسورد شما به ایمیل شما ارسال خواهد شد