جمعیت، مؤلفهای اساسی در شناسایی جوامع بشری است که تنظیم آن، نقش بسزایی در رشد اقتصاد کشورها دارد. از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر جمعیت، میزان موالید و باروری است؛ به همین دلیل اکثر کشورها با کنترل باروری و ایجاد محدودیتها یا رفع محدودیتهایی در استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری، سعی در تنظیم جمعیت میکنند. کشور ما نیز از این قاعده مستثنا نبوده و در شرایط متفاوت، راهکارهای متفاوتی را در پیش گرفته؛ به نحوی که در سالهای پس از جنگ، به دلیل قرارگیری در شرایط انفجار جمعیتی با رفع محدودیتها و امروزه با قرارگیری در خطر بحران پیری جمعیت، با ایجاد محدودیتهایی در استفاده از خدمات بارداری، سعی در کنترل جمعیت داشته است که البته دربارۀ استفاده از این راهکارها، مخالفتهایی نیز مطرح شدهاند. در این پژوهش با بررسی رویکرد فقهی در مسئلۀ کنترل موالید و دلایل موافقان و مخالفان، در صدد یافتن پاسخی برای حکم کنترل موالید هستیم. نتایج نشان میدهد که با وجود مطلوبیت تکثیر نسل و سفارش اسلام به آن، کنترل و تحدید موالید امری پذیرفته شده است؛ اما تشخیص و انتخاب شیوۀ عمل، به مقتضیات زمان و نظر مـراجع ذیصلاح اسلام بستگی دارد.
واژههای کلیدی: اضرار به نفس، پیشگیری از بارداری، تسلیط، حقوق باروری، کنترل موالید