عنوان
بررسی امکان پذیری تمایز اقتصاد اسلامی اثباتی و هنجاری
نویسنده
ناشر
فصلنامه اقتصاد اسلامی، زمستان ۱۳۹۷، شماره ۷۲، ص.: ۵-۳۳.
تاریخ نشر
۱۳۹۷
توضیح
در اقتصاد متعارف مناقشاتی پیرامون تفکیک اقتصاد هنجاری و اثباتی وجود دارد. در این مقاله به بررسی این سؤال میپردازیم که آیا در اقتصاد اسلامی نیز میتوان تفکیک مشابهی انجام داد و در صورت امکان، رابطه بین آن دو چیست؟ بنا به فرضیه مقاله، اقتصاد اسلامی را میتوان دانشی ترکیبی از دو بدنه نظری پیوسته اقتصاد اسلامی اثباتی و هنجاری دانست.
یافتههای این پژوهش که به روش تحلیلی سامان یافته، نشان میدهد اقتصاد اسلامی چگونگی ساماندهی فعالیتهای اقتصادی به منظور دستیابی به اهداف نظام اقتصادی اسلام و حل مشکلات اقتصادی پیش رو (اقتصاد اسلامی هنجاری) را بر پایه واقعیتهای اقتصادی (اقتصاد اسلامی اثباتی) تجزیه و تحلیل میکند. بر این اساس اقتصاد اسلامی هنجاری، عهدهدار ارزیابی وضعیتها و توصیه ساختارها و سیاستهای اقتصادی است؛ اقتصاد اسلامی اثباتی نیز به تبیین و پیشبینی اقتصادی میپردازد. در عمل، نوعی رفت و برگشت بین اقتصاد اسلامی هنجاری و اثباتی وجود دارد. اقتصاد اسلامی هنجاری با تعیین ساختارهای نهادی زمینه تحلیل علمی را فراهم میکند. تحلیلهای اقتصاد اسلامی اثباتی میتواند مباحث اقتصاد هنجاری در حوزه منطقةالفراغ را بهبود بخشد.
واژههای کلیدی: اقتصاد اسلامی، ماهیت اقتصاد اسلامی، اقتصاد اسلامی اثباتی، اقتصاد اسلامی هنجاری، مکتب اقتصادی اسلام، علم اقتصاد اسلامی.