بررسی عقد بیمه در فقه شیعه

توضیح

 بیمه که عبارت است از تضمین و تعهد جبران خسارت احتمالی, بر دارایی, یا جان کسی, در برابر مقدار معینی از مال, از معاملات عقلایی و رایج در سراسر جوامع بشری حاضر است. به گونه ای که رد آن, نوعی سفاهت شمرده می شود و رغبت و اشتیاق بدان, نوعی خردمندی و دوراندیشی. به هر حال بیمه از عقدهای متعارف و متداول است. عقلا, تفاوتی میان آن و دیگر عقدها, در آثار و نتایج, نمی بینند. از این روی, عمومات دلالت کننده بر وفای به عقدها و شرطها, مثل آیه شریفه: ۞ یا ایها الذین آمنوا اوفوا بالعقود ۞ و حدیث ۞ المومنون عند شروطهم ۞ و سایر عمومات مرتبط به تعهدات و ضمانتها, شامل بیمه می شوند و شارع مقدس آن را امضاء کرده است.عقد بیمه و اعمال حقوقی از این قبیل به نظر اکثر فقهای قدیمی, باطل و غیر شرعی بود اما تقریبا نظر تمام فقهای معاصر اینست که چنین عقودی کاملا معتبر بوده و همانند دیگر عقود, اثر بر آنها مترتب می شود. در واقع می توان گفت که هر معامله ای که مخالف احکام مسلم شرعی نباشد جایز و صحیح است و لزومی ندارد که مسائل مستحدثه, کاملا با شرع صدر اسلام و چند قرن بعد از آن, مطابق باشد بلکه عدم مخالفت, کافی است.
واژه‌های کلیدی: بیمه، عقد، فقه، شیعه، عقد بیمه