عنوان
بررسی فقهی نقش رشوه در تحقّق جرم رانتخواری از منظر فقه امامیه
اصطلاحنامه
رانت | رانت خواری (Rent Seeking) | رانت سازی | رشوه (فقه) (Bribery (Islamic law)) | فقه و حقوق
ناشر
فصلنامه فقه و اصول، تابستان 1402، شماره 1، ص.: 97-116.
توضیح
نوشتار حاضر با بهرهگیری از روش تحلیلیتوصیفی در پی بررسی فقهیِ نقش رشوه در تحقق جرم رانتخواری است. باتوجه به تعریف رشوه و صدق اطلاق آن در غیرمورد حکم و قضاوت، آنچه که رانتخوار به دیگری اعطا میکند تا از یک سری امتیازات که استحقاق آن را ندارد برخوردار شود، رشوه محسوب و بنابر اجماع فقها حرام است. با تتبع در کلام فقها روشن میشود که صدق رشوه علاوه بر مال، بر قول و فعل نیز صحیح است؛ در نتیجه، هرآنچه که شخص رانتخوار راجع به مقام مسئول انجام میدهد تا از امتیازات ویژه بهرهمند شود در حکمِ رشوه است. شخص رانتساز که همان مرتشی است نیز ملزم به بازگرداندن مالالرشوه است و در خصوص آن ضامن. راه خلاصی از آن، عودت مال به مالک است.
واژه های کلیدی: رانت، رانتخواری، رانتسازی، رشوه، حکم تکلیفی رانتخواری، حکم وضعی رانتخواری.