توضیح

نوعدوستی یکی از ارزشهای والای انسانی است که تضعیف آن در انسان موجب اختلال در
روابط اجتماعی میشود و هر چه روابط اجتماعی به سردی گراید پایههای جوامع اجتماعی متزلزل
خواهد شد. لذا با توجه به اینکه خانواده اولین و مهمترین نهاد تربیتی انسان به شمار میرود
وظایف سنگینی در این زمینه بر دوش دارد؛ پدر و مادر با تقویت روحیه نوعدوستی در فرزندان
میتوانند در این زمینه راهگشای آنان باشند. از آنجا که فقه برای همه عرصههای زندگی برنامه دارد
و در بخش تربیت انسان از جایگاه مهمی نیز برخوردار است و با توجه به ورود الگوهای مختلف و
بیگانه از روابط اجتماعی نادرست و گسترش آن در میان جوانان و نوجوانان، در این پژوهش به
بررسی فقهی وظایف والدین در پرورش روحیه نوعدوستی در فرزندان پرداختهایم و علاوه بر
الگوهای رفتاری شایستهای که برای خانوادهها در تربیت فرزندان ارائه شده، احکام تکلیفی مرتبط با
آن نیز بیان شده است. قاعده وجوب حفظ نظام، قاعده اعانه بر بر، قاعده حفظ علو اسلام و عزت
مسلمین، قاعده اهتمام امور مسلمین از جمله ادله عامه بر وظیفهمندی والدین در تربیت اجتماعی
فرزندان و قاعده وقایه، سیره عقلا و سیره حضرت لقمان از جمله ادله خاصه در این باب است.
حکم فقهی اولیه در این باب استحباب و رجحان است و در صورتی که عدم اقدام والدین موجب
ضرر و یا اضلال فرزندان و ... گردد ،حکم ثانوی وجوب و الزام به آن تعلق میگیرد. در این مقاله که
به روش توصیفی ،تحلیلی نگاشته شده است، بر اساس ادله عامه و خاصه به وظایف والدین در
تربیت اجتماعی فرزندان با تأکید بر پرورش روحیه نوعدوستی پرداخته شده است
واژه‌های کلیدی: نوعدوستی، فقه، تکلیف، تربیت اجتماعی، دگر دوستی، بشر دوستی.