بررسی ماهیت پدیده رانت خواری در حقوق و مذاهب اسلامی

توضیح

در نظام حقوقی ما، با توجه به ابتنای قواعد حقوقی بر شرع اسلامی، بسیار ضرورت دارد که ماهیت رانتخواری در فقه نیز بررسی شود .رانت خواری عملی که عموماً همراه با تبعیض قائل شدن و کسب منافع نامشروع است، و به مثابه ویروسی کشنده در شئون مختلف جامعه منتشر و تکثیر میشود و نقش بسیار مهمی در مخدوش نمودن عدالت و گسترش چشمگیر انواع فساد دارد. در منابع فقهی طبعاً به اصطلاح رانتخواری به این معنا اشارهای نشده است، بلکه تحت عناوین کلی نظیر لزوم عدالت و نفی تبعیض، حرمت اکل مال بباطل و تصرف غیرمشروع در بیتالمال، و عناوین جزیی نظیر احتکار و رشوه، ملاک ها و مصادیقی مطرح گردیده که میتوان ماهیت رانتخواری و شرایط حرمت آن را در مبانی و منابع فقهی روشن نمود. همچنین برخی از فقهای معاصر صراحتاً در رابطه با حکم رانتخواری فتاوایی مطرح نموده اند. ، همچنین ارکان رانتخواری به عنوان یک فعل حرام را در فقه اسلامی بر شمردشده است . روش تحقیق حاضر به مانند اکثر تحقیقات در حوزه علوم انسانی، توصیفی تحلیلی می باشد.
واژه های کلیدی: مذاهب اسلامی، رانت خواری، اکل مال بباطل، احتکار، رشوه.