عنوان
تأثیر لاضرر بر حکم نشوز و شقاق زوجین (عنوان عربی: تأثیر لاضرر علی حکم النشوز و الشقاق بین الزوجین)
نویسنده
اصطلاحنامه
حاکم | حاکمیت (فقه) (Sovereignty (Islamic law)) | حکمیت | داوری (حقوق اداری) (Arbitration (Administrative law)) | قاعده لاضرر (Lazarar formula (Islamic law)) | نشوز -- ایران (Wife's violation of martial duties (Islamic law) -- Iran) | نشوز (Wife's violation of martial duties (Islamic law))
ناشر
مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، بهار 1390، شماره 51 (فقه و حقوق)، ص.: 131-155.
تاریخ نشر
1390
توضیح
چکیده فارسی: یکی از بسترهای مهم تربیتی در رعایت حقوق انسانی خانواده است, اما عوامل متعددی از قبیل بخل, کسالت, خودخواهی, عدم مسوولیت پذیری و … موجب می شود که زوجین به آسانی نتوانند حقوق یکدیگر را تامین کنند. قرآن کریم هنگام بروز اختلاف بین زوجین با بیان عمل به اصولی تربیتی مثل احسان, معروف, صلح, مودت و رحمت ابتدا به مدارا و سازگاری ای بین طرفین توصیه می کند که مجری آن خود زوجین اند و در صورت بی تاثیری آن, از طریق حکمین و در نهایت از قدرت حاکم برای رفع اختلاف میان زوجین استفاده می کند. در تمام این مراحل سعی بر این است که ضرری متوجه زوجین نشود و اگر دو ضرر با یکدیگر معارض بود یا یکی از طرفین از حق خویش سوء استفاده کرده و موجبات ضرر دیگری را فراهم ساخت, حاکم شرع با توجه به هدف مهم حفظ و تحکیم خانواده و برای رفع ضرر در تعارض یا تزاحم ضررین به وجود آمده, تدابیر ویژه ای اتخاذ می کند.
چکیده عربی: الاسرة هی احدی الأرضیات التربویة المناسبة فی مراعاة الحقوق الانسانیة, اما الخصائص العدة من البخل, التکاسل, الاعتداد بالنفس, و عدم المسئولیة و... تودی الی عدم قدرة الزوجین علی تأدیة حقوق الآخر بسهولة. ان القرآن وصی فی المرحلة الأولی بحسن المعاشرة و التوافق بین الزوجین, بالتزامهما العملی بالاصول التربویة کالاحسان, المعروف, الصلح, المودة و الرحمة, عند بروز الخلافات الأسریة و هذه المرحلة تکون علی عاتق الزوجین. اما اذا کانا غیر قادرین علی التوافق, یستفید من الحکمین ثم من السلطة الحاکمة لإصلاح الأمر بینهما و فی کل هذه المراحل یحاول الا یتضرر الزوجین. و اذا حدث الضررین المتعارضین او إذا إستفاد أحد الزوجین من حقه للإساءة بالآخر و اضراره, یتخذ الحاکم الشرعی التدابیر المناسبة بهدف حفظ و توطید کیان الأسرة و رفع الضرر عند تعارض او تزاحم الضررین.
واژههای کلیدی: لاضرر، نشوز، شقاق، حکمیت، حاکم