عنوان
تأملات حقوق بشری جنایت علیه بشریت با محوریت شکنجه (موضوع صلاحیت دیوان کیفری بینالمللی)
نویسنده
ناشر
فصلنامه حقوق پزشکی، ویژهنامه حقوق بشر و حقوق شهروندی، پاییز و زمستان 1399، ویژه نامه، ص.: 59-71.
تاریخ نشر
1399
توضیح
از موضوعات قابل رسیدگی در دیوان کیفری بینالمللی، جرائم علیه بشریت است. جمهوری اسلامی ایران علیرغم شرکت فعال در مراحل ابتدایی تشکیل این دیوان، تاکنون بدان دادگاه بینالمللی بنا به پارهای ملاحظات ملحق نشده است. یکی از مهمترین این ملاحظات موضوع جنایات علیه بشریت با محوریت شکنجه است. پرهیز از شکنجه و آزار افراد از مهمترین حقوق بشر شناسایی شده است. دلائل علمی و غیر قابل اغماض وجود دارد که شکنجه و آزار سازمانیافته، هرچند به شکل غیر رسمی نمیتواند به عنوان سیاست کیفری در نظر گرفته شود، اهم این دلائل ضرورت حقوق بشر، ظنیبودن اجتهادات فقیهان به عنوان روش استنباط قواعد کیفری، تحول نظام کیفری، گذار از فقه لفظ مدار به فقه مقاصدی و ضرورت توجه به حفظ محتوای نظام حکومتی بر مدار عدالت و اخلاق است. به نظر میرسد مانع اصلی عدم الحاق به دیوان در موضوع تحقیق، سلطه رویه فقهی و توجه بیش از حد به ظواهر کتاب و سنت و عدم توجه به سایر منابع استنباط در این دست موضوعات است که با برونرفت از این وضعیت، تعامل با دیوان و در نتیجه عدم انزوای بینالمللی میسر خواهد شد.
واژههای کلیدی: حقوق بشر، جنایات علیه بشریت، شکنجه، دیوان کیفری بینالمللی