تاریخمندی در نصوص دینی

توضیح

خلاصه ماشینی:
"به هر حال، نخستین پرسشی که در گفتمان تاریخمندی مطرح است، این است که آیا نص دینی، با ترکیب ویژه‌ای که دارد، معنایی را با خود به همراه دارد که از نشانه‌های لفظی استفاده می‌شود و این ما هستیم و این نشانه‌ها، و یا نص دینی در ظرف تاریخی و شرایط خاص مخاطبان القا شده و کسی که می‌خواهد پیام آنها را دریابد، افزون بر نشانه‌های لفظی و یا حتی غیر لفظی، برای فهم پیام به موقعیت تاریخی واژه‌ها و دلالت آنها و پرسمان مخاطبان و شرایط ویژه آنان توجه کند؟ از زاویه‌ای دیگر هم می‌توان به سراغ نظریه تاریخمندی رفت و پرسید که آیا نصوص دینی خطاب به انسان فطری و فرا تاریخی است و صرف‌نظر از شرایط، مشکلات، ظرف تکلیف و موقعیت انجام، به انسان خطاب شده و از او انجام تکالیف طلب شده است یا اینکه به انسان، با در نظر گرفتن ظرف خصوصیات و موقعیت تاریخی و جغرافیایی آن تکلیف شده است؟ این سؤال را به گونه‌ای دیگر هم می‌توان مطرح کرد و آن اینکه آیا آنچه در نصوص دینی آمده فراتاریخی بیان شده و هیچ‌گونه صبغه تاریخی و جغرافیایی ندارد، یا اینکه خواه ناخواه زبان و ادبیات و موقعیت زمانی و مکانی وضع شریعت گونه‌ای از رنگ تاریخ را به خود گرفته و احکام تاریخمند شده است؟ البته این پیش فرض مورد قبول است و انسان، از آن جهت که انسان است و فطرت و ماهیت انسانی معین و ثابتی دارد، مخاطب احکام الهی است، نه انسانی که تاریخی است و در جامعه خاصی زندگی می‌کند و بستر تحولات ذهنی و اجتماعی و سیاسی قرار می‌گیرد."