تعارض عرف با عرف در فقه و حقوق

توضیح

نقش‌ عرف‌ در استنباط‌ احکام‌ بسیار جدی‌ است‌ به طوری که می توانیم ادعا کنیم‌ بسیاری‌ از اختلافات‌ فقهی‌ معلول‌ استظهارات‌ عرفی‌ است. از این‌ رو، فهم‌ ادلة‌ شرعی‌ برای‌ نسلهای‌ بعد متوقف‌ بر این‌ است‌ که‌ آنان‌ عرف‌ زمان‌ صدور را بخوبی‌ درک‌ کنند و با توجه‌ به‌ فهم‌ این‌ مسئله، به‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ ادلة‌ شرعیه‌ بپردازند و آن را به ‌ همان‌ زمان‌ حمل‌ نمایند.
در مورد عرف، از گذشته در لابه لای کتب فقهى و اصولى مانند شرایع‏الاسلام، جواهرالکلام، عروه‏الوثقى، کفایه‏الاصول، فوائدالاصول، و.. مطرح بوده، در عصر حاضر به صورت جداگانه در این زمینه کتاب‏هایى نوشته شده و مورد بررسی قرار گرفته است. اما آنچه که در این تحقیق متمایزاست تعارض عرف با عرف است که در کتاب ها و مقالات به آن پرداخته نشده. در این تحقیق ابتدا به معنای عرف و اقسام آن به طور اجمالی پرداخته شده سپس به مبحث اصلی تعارض بین عرف با عرف و ارجحیت هر یک از آن پرداختیم. یعنی چه وقت و کجا عرف عام بر عرف خاص ارجحیت دارد. یا چه زمانی عرف عملی بر قولی ترجیح داده می شود معیار و ملاک ارجحیت را در اینجا آوردیم.
واژه‌های کلیدی: تعارض، عرف، ترجیح، ارجحیت.