عنوان
تفکر «دانش» سیاسی حوزوی و آینده آن «مطالعه موردی: تفکر سیاسیِ اسلام فقاهتی»
نویسنده
ناشر
فصلنامه مدیریت دانش اسلامی، سال 1398، شماره 2، ص.: 149-178
تاریخ نشر
1398
توضیح
با اینکه در ظاهر حوزههای علمیه، درسی با عنوان علوم سیاسی مصطلح را دنبال نمیکنند، ولی این حوزه علمیه بوده است که از درون خودش تا به حال در ایران دو نظریه اجتماعی - سیاسی را ارائه و آن را در جامعه جاری و عملی کرده است. مدعای ما این است که بودن یا نبودن، شدت یا ضعف و در حاشیه یا در متن بودنِ تفکر سیاسی در حوزههای علمیه مبتنی بر نوع نگرش به اسلام است؛ ازاینرو نویسنده تلاش کرده است سؤال اصلی مقاله یعنی «تفکر یا دانش سیاسی در حوزه علمیه چه جایگاهی را به خود اختصاص داده و خواهد داد» را با روشِ نقشه راه که یکی از روشهای آیندهپژوهی است با این فرضیه دنبال کند که «اگر اسلام از منظر گفتمان اسلام سیاسی - فقاهتی خوانش شود، نه از منظر اسلامِ مدنی و نه از منظر اسلامِ سلفی، آنگاه شاهد بروز و تجلی تفکر سیاسی آن هم تا سقف نظریهپردازی همچنین تأسیس دانشگاه و دانشکده سیاسی در میان حوزویان خواهیم بود». این نوشتار بیان میکند: تمایز تفکرات حوزوی در باب سیاست در بخش روندها، پیشرانها و همچنین پویش منابع، آینده مطلوب و متصور از تفکر سیاسی مبتنی بر اسلام سیاسی - فقاهتی برخلاف دو دیدگاه دیگر، موجب رشد تفکر و دانش سیاسی خواهد شد؛ بنابراین به واسطه این بررسی، هم حوزویانِ طرفدار اسلام سیاسی - فقاهتی به نقاط ضعف و قوت خود بیشتر پی خواهند برد و هم فضایی برای اهمیتدادن و رشد تفکر سیاسی در حوزههای جمهوری اسلامی ایران بر پایه بومیسازی اتفاق خواهد افتاد.
واژه های کلیدی: اسلام فقاهتی، تفکر سیاسی، آیندهپژوهی، نقشه راه، حوزویان