عنوان
تکالیف بیماران روانی ازدیدگاه فقه فریقین و عرفان اسلامی
نویسنده
ناشر
فصلنامه عرفان اسلامی (اديان و عرفان)، سال 1398، شماره 62، ص.: 211-237.
تاریخ نشر
۱۳۹۸
توضیح
امروزه وجود بیماران روانی و افزایش روز افزون آن بخصوص در شهرهای بزرگ یکی از معضلات جدی جامعة جهانی به حساب میآید که مورد توجه روانشناسان و جامعهشناسان قرارگرفته است. اگرچه در فقه امامیه، عامه و نیز حقوق موضوعه ایران از بخش از جامعه به عنوان محجورین یاد شده و حقوق و تکالیف آنان بطور کامل بیان شده است اما وضع بیماران روانی که معمولا چنین طیف از جامعه در شرایط غیرطبیعی به سر میبرند و با مشکلات گوناگون دست و پنجه نرم میکنند، از لحاظ حقوقی مبهم است و هیچ حکم فقهی و قانونی در این زمینه وجود ندارد. و اما در حوزه معارف اسلام با توجه به ملاکهای اخلاقی- عرفانی و دغدغه حرمت انسانی که در اسلام وجود دارد، به حقوق بیماران روانی وکسانی که دچار نقایص روحی هستند، بذل عنایت گردیده است. برخی از این بیماران دارای ناهنجاریهای شدیدی روانی هستند به گونهای که مانند دیگر افراد جامعه قادر به زندگی عادی نبوده وبا پدیدههای پیرامون خود واکنش غیر عادی نشان میدهند واز این رو ممکن است خود و اطرافیان خود را مورد تهدید قرار دهند و بر هر انسان متعهد به با ورهای اخلاقی و انسانی لازم است تا با توجه به وضعیت روحی وشأنیت اینگونه افراد رفتار کنند. پژوهش حاضر سعی کرده است تعریف روشنی از بیماران روانی ارائه دهد و نیز به برخی آنها از لحاظ میزان تشخیص ودرک که دارند اشاره کند در این نوشتار نیز ضرورت محجوریت آنان با استناد به دلایل فقهی و حقوقی مورد کنکاش قرار گرفته و به میزان محجوریت آنان اشاره شده است.
واژههای کلیدی: حجر، جنون، بیماریهای روانی، اختلالات شخصیت، اکراه، تمییز