اضطرار یکی از عناوین ثانویه است که با وجود آن, حرمت فعل حرام, مرتفع و مجازات آن منتفی می گردد و در واقع, انجام آن فعلِ حرام, مباح و حلال می شود. اضطرار عبارت است از: واقع شدن شخص, تحت شرایط و موقعیت تهدیدآمیز درونی و طبیعی که خروج از آن شرایط و موقعیت, مقتضی ارتکاب فعل حرامی باشد. یکی از موارد عروض عنوان اضطرار بر موضوعات فقهی, درمان ناباروری است, یعنی اگر نازایی برای زوجین تا اندازه ای ایجاد مشکل کند که درمان آن, ضروری تشخیص داده شود, بنابر قاعده اضطرار (الضرورات تبیح المحظورات) ارتکاب به برخی از مقدمات درمان ناباروری که حرام است (از قبیل نگاه و لمس حرام) به عنوان حکم ثانوی, آن هم در حد ضرورت, مباح و حلال می گردد. تحقیق حاضر به بررسی جایگاه قاعده اضطرار در درمان ناباروری می پردازد.
واژههای کلیدی: اضطرار، ضرورت، باروری مصنوعی، ناباروری