جرم ارتداد در روایات

توضیح

مسئله ارتداد و مجازات سنگین آن، جولانگاه افکار و عقاید گوناگون درون‌دینی، برون‌دینی و حقوق بشری گردیده و اسباب دغدغه‌مندی دولت‌مردان، فقیهان و حقوق‌دانان را فراهم آورده است. قانون‌گذار جمهوری اسلامی ایران نیز در هیچ مادّه یا تبصره‌ای به صورت مستقیم برای جرم ارتداد، کیفر و مجازاتی را معین نکرده و در این زمینه سکوت اختیار نموده است. این سکوت معنادار، از عدم تمایل وی به جرم‌انگاری ارتداد حکایت می‌کند. بر اساس روایات و سنّت معصومان( ، ارتداد یک گناه و جرم بزرگ محسوب می‌شود؛ اما در این مقاله اثبات خواهیم کرد که سیره عملی اهل بیت( و فقهای امامیه، به جهت وجود برخی مصالح، بر مدارا کردن با مرتدّان و عفو آن‌ها بوده است که خود حاکی از متروک بودن مجازات مرتد می‌باشد. افزون بر این، بیان خواهیم کرد اطلاق روایاتی که موضوع ارتداد را صرف تغییر دین می‌دانند، به همراهی با جحد و انکار، تقیید زده می‌شود. همچنین نشان می‌دهیم که قبول توبه، اختصاص به مرتدّ ملّی ندارد، بلکه توبه مرتدّ فطری نیز پذیرفته شده و آثار توبه بر آن مترتب می‌گردد.
واژه‌های کلیدی: توبه، کفر، حدود، تعزیرات، ارتداد، استتابه، مرتدّ فطری.