عنوان
جستاری پیرامون معیارها و چارچوب نظام توزیع درآمد در اقتصاد اسلامی
نویسنده
ناشر
فصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، پاییز و زمستان ۱۳۸۸، شماره ۳، ص.: ۱۵۵-۱۸۲.
تاریخ نشر
۱۳۸۸
توضیح
رعایت عدالت در توزیع درآمد از اهداف نظام اقتصادی اسلام است. اصول و معیارهای اجرای این مطلوب پرسشی است که بنای این تحقیق را شکل داده است. این تحقیق که به روش کتابخانهای شکل پذیرفته است پس از بررسی معیارهای برجسته توزیع درآمد در مکاتب اقتصادی، به معیارهای عادلانه این مقوله در نظام اسلامی پرداخته و سعی داشته با استنباطی متکی بر مفهوم حق، چارچوب نظام توزیع درآمد را مورد بازشناسی قرار دهد.
با نگاهی به منابع اسلامی میتوان دریافت که از میان معیارهای شاخص توزیع درآمد، معیار شایستگی، به شرط رعایت اصول اسلامی در بازار، در مرحله توزیع عایدیها و درآمدهای ایجاد شده؛ و نیز معیار مساوات در بهرهمندی از امکانات، فرصتها و عوامل طبیعی مورد تأیید موازین اسلامی میباشد. ولی این تأیید را برای معیار مطلوبیت گرایی با توجه به تعاریف و تفاسیری که از آن وجود دارد، نمیتوان پذیرفته شده دانست.
نحوه توزیع کارکردی در مباحث اسلامی شباهت و قرابت فراوانی با دستاوردهای علم اقتصاد متعارف دارد. این در حالی است که مبحث توزیع مجدد مقداری در نظام اقتصاد اسلامی، که بر اساس مبانی مستدلّ فقهی وظیفه فردی و اجتماعی تلقی میشود، در فضائی مبتنی بر مفهوم حقّ از جایگاهی به مراتب والا و همهجانبه برخوردار میباشد.
واژههای کلیدی: درآمد، توزیع کارکردی، توزیع مقداری، معیارهای توزیع، اقتصاد اسلامی.