جنگ غیرنظامیان و حقوق بشردوستانه در اسلام

توضیح

حقوق بشردوستانه یکى از مباحث مهم حقوق بین‌الملل و مورد تأکید ادیان آسمانى بخصوص دین اسلام است. تبیین ابعاد گوناگون این مسئله، در گسترش اصول حقوق بشردوستانه نقش بسیار سازنده‌اى دارد. تأمین صلح و همزیستى مسالمت‌آمیز و بهره‌مندى از اصول حقوق بشردوستانه بین‌المللى، بدون استمداد از دین اسلام ممکن نیست.
در این پژوهش اصول و قواعد اساسى محدودکننده جنگ در مورد اشخاص، بیان شده است؛ چه اینکه، اسلام براى خود جنگ ـ هرگاه در مواقع ضرورت اتفاق افتد ـ قانون مفصلى بر پایه عدل، رحمت و رعایت حقوق انسانیت تنظیم کرده است. پیامبر گرامى صلى‌الله‌علیه‌و‌آله از قتل زنان و کودکان نهى کرده است، مگر اینکه این عده مشغول جنگیدن باشند، و حتى حضرت امیرالمؤمنین على علیه‌السلام از سربازان خویش مى‌خواهد حتى اگر زنان دشمن، به شما دشنام دادند و آبروى شما را ریختند، خویشتن‌دارى نمایید و از آسیب جسمى و روحى به آنان خوددارى کنید.1 افراد سالخورده از مصونیت جنگى برخوردارند. بیماران، مجروحان، نابینایان و افراد افلیج نیز از مصونیت جنگى بهره‌مند مى‌باشند. «روحانیان و عبادت‌کنندگان» که از جبهه جنگ برکنار هستند و در کارزار نظامى مشارکت ندارند داراى مصونیت هستند. همچنین نمایندگان و پیام‌آوران و پیک‌ها هرچند از اتباع کشور درگیر در جنگ هستند داراى مصونیت مى‌باشند و در نهایت، اسلام درباره «حقوق اسیران» توصیه‌هاى مبتنى بر رحمت و محبت و ایثار نموده است.
واژه‌های کلیدی: همزیستى مسالمت‌آمیز، همزیستى مذهبى، صلح، جنگ، حقوق بشردوستانه، اصول و قواعد غیرنظامیان.