حقوق زنان در خوانش مقاصدی «طاهر الحدّاد»

توضیح

در جهان امروز، فلسفه شریعت و چگونگی شریعت (امر ثابت) با مسائل اجتماعی و تقسیم بندی دین و شریعت، از جمله مهم‌ترین دغدغه‌ها و دل‌مشغولی‌های نواندیشان مسلمان است. بدیهی است نحوه خوانش از نص(متن دینی) و توجه به مبانی و روح و مقاصد آن، در شیوه ارتباط دین و شریعت با امر واقع اثرگذار است. طاهر حدّاد با درک ضرورت وجودی اجتهاد و نیز بر نقش اساسی شریعت اسلامی در حمایت از حقوق بشر، به بازخوانی‌های پیشین در ارتباط با این موضوع می‌پردازد. مقاله حاضر با هدف معرفی فناوری نو در اجتهاد فقهی-مقاصدی و بازپژوهی برخی از مقالات در حوزه حقوق بشر، با استفاده از روش توصیفی-تفسیری، به آموزه های طاهر حداد پرداخته است. وی با خوانش از نظریه‌ی مقاصدی، دیدگاه‌های مبتنی بر صورت‌گرایی و ظاهرگرایی فقهی را نقد کرده است و میان روح دین و شریعت و مقاصد آن، با ظاهر احکام تمایز جوهری قایل شده و بیان می‌کند که برخی احکام در طول زمان، باتوجه به آن هستند. مبانی و روح حاکم بر آن می‌تواند متحول شود و در این میان، ثوابت دین را از تغییرات آن بازمی‌شناسد. در ارتباط با حقوق زنان، او قائل به حقوق برابر زن و مرد است؛ چه این هدف و روح دین اسلام، در تحقق آزادی و برابری میان انسانها بوده است و بر همین اساس، با توجه به تفسیر و خوانشی هدفمحور، تمامی صورت‌های مبتنی بر نابرابری میان انسان‌ها را مغایر روح و مقاصد دین و شریعت می‌دانند.
واژه‌های کلیدی: طاهر حداد، مقاصد شریعت، فلسفه دین، حقوق زنان، تفسیر، نص، حقوق بشر.