عنوان
حکمت خداوند و گونه های بهره گیری از آن در فقه سیاسی
نویسنده
ناشر
فصلنامه علوم سیاسی، پاییز 1391، شماره 59، ص.: 167-182.
تاریخ نشر
1391
توضیح
مسائل کلامی از جمله مهم ترین مسائلی است که دانشوران فقـه ؛ بـه ویـژه در عرصـه استنباط مسائل فقه سیاسی، از آن استفاده کرده اند. یکـی از مسـائل مهـم کلامـی، بحـث حکمت خداوند است که مباحث دامنه داری را در میان متکلمان (به ویژه عدلیه و اشـاعره ) به همراه داشته است . در این نوشتار، پس از بحث از معنای اصطلاحی حکمت از دیـدگاه امامیه و معتزله و اشاعره ، هدفمندی افعال خداوند و پیراستگی آن از قبیح را توضـیح داده و سپس بهره گیریهایی که فقها در استنباط مسائل فقه سیاسی از این مسئله کلامی داشـته - اند یا میتوان داشت ، بررسی خواهد شد. در این نوشتار تلاش شده است تا بسیاری از بهره گیـریهـا در اجتهـاد از منظـر فقـه سیاسی نظیر: بهره گیری در صدور یا عدم صدور روایت از معصـوم ، بهـره گیـری در فهـم حکم الزامی، بهره گیری در استفاده اطلاق یا عدم اطلاق ، بهره گیری در صـدور روایـت از شان تبلیغ یا صدور شان ولایت ، بهره گیری در اثبات استمرار حکم و عـدم اسـتمرار آن و بهره گیری در مقام تعارض و تزاحم توضیح داده شود.
واژههای کلیدی: فقه سیاسی، دانش کلام، حکمت خداوند، ترابط دانش ها، دانش فقه.