درآمدی بر مبانی فقهی تحزب

توضیح

نگاهی به نص قران کریم و احادیث و روایات نشان می دهد که برداشت واحدی از امر تحزب در متون فقهی نشده است و هریک از علما با استناد به برخی نصوص در مورد مزایا و یا معایب تحزب سخن رانده اند.در این راستا مطالعات نسبتا متنوع و گاه جسته گریخته ای صورت گرفته است که چندان نیز وافی مقصود دلیل یابی و مساله شناسی مبانی فقهی تحزب نبوده است.بدین معنا که هنوز پرسش های بسیاری در مورد جایگاه احزاب در اندیشه دینی و مقبولیت و یا مطرودیت آن در اسلام مطرح می گردد.در این پژوهش تلاش شده تا با بهره گیری از مبانی و اصول فقهی و نظرات اندیشمندان دینی و همچنین ارزیابی کارکردی تحزب،چارچوبی مقدماتی در طرح ریزی مبانی فقهی تحزب در جامعه اسلامی ارائه گردد.در همین راستا پرسش اصلی مقاله حاضر این است که با چه نوع رویکرد دینی و فقهی و براساس کدام ادله می توان مبانی فقهی تحزب را به شکلی منسجم و متوازن مطرح کرد؟پاسخی که به عنوان فرضیه به این پرسش داده شده این است که در صورت توجه به ابعاد کارکردی حزب در جوامع امروزی و اتخاذ رویکردی اجتهادی امکان ارائه مبانی فقهی برای تحزب در یک جامعه اسلامی به شکلی متوازن و منسجم وجود دارد.
واژه‌های کلیدی: اجتهاد، تحزب، مبانی فقهی، مشروعیت دینی، ابعاد کارکردی