دفاع مشروع بازدارنده از منظر حقوق بین‌ الملل اسلامی

توضیح

چکیده

در حقوق معاهدات بین‌المللی ، بر اساس ماده 51 منشور ملل متحد، اقدام مسلحانه فردی علیه کشورها تنها در قالب «دفاع مشروع» جایز شمرده می‌شود. یکی از مهم‌ترین بسترهای اختلاف نظر درباره دفاع مشروع، شمول آن نسبت به دفاع بازدارنده در حملات قریب‌الوقوع است که با عنوان «دفاع پیش‌دستانه» یاد می‌شود. بسیاری از حقوقدانان به استناد ضرورت آن را می‌پذیرند، اما اغلب آنان با تفسیر واقع‌نگرانه تلاش می‌کنند این شمول را انکار کنند تا از پیامدهای خطرناک سوء استفاده از آن بکاهند. نوشتار حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی از طریق منابع کتابخانه‌ای، استراتژی اسلام را در این مسئله به دست دهد. یافته‌ها حاکی است منابع معتبر اسلامی پیش‌دستی در دفاع در برابر حملات فوری را تأیید می‌کند، اما از آنجا که روش‌های جنگی در حوزه منطقه الفراغ قرار می‌گیرد، این امکان وجود دارد که حاکم اسلامی بر اساس مصالح مقتضی درباره آن تصمیم اخذ کند. رهبری حکومت اسلامی این اختیار را دارد که در صورت اجماع جهانی در تفسیر مضیق دفاع، و یا شکل‌گیری عرف بین‌المللی در این باره، از دفاع پیش‌دستانه صرف نظر کند. این تاکتیک مانعی در برابر حامیان تجاوز است و در سنت معصومان نیز تأیید شده است.
واژه های کلیدی: دفاع مشروع بازدارنده، دفاع پیش دستانه، دفاع پیشگیرانه، جهاد، حقوق بین الملل، حقوق جنگ